“Tôi nghĩ rằng: trong những ngày sắp tới, chuyển bộ đội ta sang tiến công
là không hợp lý. Tốt hơn hết là nên tiêu hao địch trong tuyến phòng ngự của
chúng ta, diệt lực lượng xe tăng của chúng, sau đó điều những lực lượng dự
bị sinh lực còn dồi dào đến rồi chuyển sang tiến công toàn diện và kết liễu
cánh quân chủ yếu của địch ở đây”.
A. M. Va-xi-lép-xki đồng ý với quan điểm này.
I. V. Xta-lin không phát biểu ý kiến của mình mà cho lệnh triệu tập một
cuộc họp đặc biệt tại Đại bản doanh vào ngày 12 tháng Tư, để thảo luận kế
hoạch chiến cục mùa hè. Trước ngày đó, Bộ tổng tham mưu phải tìm hiểu
những ý kiến của các tư lệnh phương diện quân về tính chất hành động và
phương hướng của cuộc đột kích mà địch có thể tiến hành. Trong trường
hợp này, Tổng tư lệnh tối cao đã thay đổi nguyên tắc thường xuyên của mình
“không được say mê dự đoán địch”. Tình huống đòi hỏi phải làm như vậy.
- Đồng chí hãy viết thông tri hỏi ý kiến các tư lệnh phương diện quân, –
An-tô-nốp lệnh cho tôi trong đêm rạng ngày 10 tháng Tư, khi chúng tôi mới
đi báo cáo thường kỳ ở Đại bản doanh về.
Chỉ vài phút sau, thông tri đã viết xong, rất ngắn:
“Đề nghị các đồng chí: trước ngày 12 tháng Tư năm 1943, cho biết ý kiến
đánh giá đối phương của mình và các hướng hành động có thể có của
chúng”.
A. I. An-tô-nốp ký bức điện ấy.
Đến thời hạn quy định, các tư lệnh và tham mưu trưởng phương diện quân
xác nhận tình hình địch vẫn như cũ, và đều tin chắc rằng địch nhất thiết sẽ
tiến công trên hướng Cuốc xcơ. Trong vấn đề này, bộ tư lệnh phương diện
quân Trung tâm có ý kiến nên tiến công trước quân địch. Các đồng chí cho
rằng, ta có thể và cần thiết phải tiêu diệt cánh quân địch đóng tại Ô-ri-ôn khi
chúng chưa sẵn sàng tiến công. Ngày 10 tháng Tư, tham mưu trưởng
phương diện quân M. X. Ma-li-nin viết lên Bộ tổng tham mưu như sau:
“Địch có thể bắt đầu điều động và tập trung quân trên những hướng chúng
dự kiến sẽ tiến công, bắt đầu xây dựng những kho tàng cần thiết sau khi
