Trả lời một cách chung chung thì đó là vì trên các hướng ấy lúc bấy giờ
chúng ta không có đủ lực lượng. Nguyên nhân thiếu lực lượng thì bạn đọc
cũng đã biết rồi vì chính trong thời gian ấy, chúng ta phải tập trung những
nỗ lực chủ yếu vào Hữu ngạn U-crai-na, cốt để đánh bại hẳn Cụm tập đoàn
quân “nam” rất mạnh và đang hung hăng của địch. Ngoài ra, các phương
diện quân Ca-li-nin, Tây và Trung tâm đều đang được quyết định cứ phải
tiếp tục tiến công.
Còn kết cục của các chiến dịch ở miền Pri-ban-tích sẽ được quyết định
bởi những thắng lợi ở trên cánh phía Nam và ở phía giữa mặt trận Xô – Đức.
Kế hoạch nói chung là đúng, dù về sau ta có phát hiện ra là kế hoạch ấy
chưa dự tính đầy đủ đến khả năng quân địch sẽ điều động những đội dự bị
của chúng từ nội địa nước Đức đến và những lực lượng khá lớn từ chiến
trường phía Tây sang. Những thiếu sót như thế dĩ nhiên là không hay, nhưng
tránh cho hết có lẽ cũng không được. Theo ý tôi, dù rằng bộ máy công tác
của chúng ta trong những năm Chiến tranh giữ nước vĩ đại rất tốt, cũng
không thể nào loại trừ được mọi thiếu sót.
Các bạn đã biết việc xây dựng kế hoạch chiến dịch và chiến cục tiến hành
ở Bộ tổng tham mưu như thế nào rồi. Tôi cùng đã nói đến việc nghiên cứu
và phê chuẩn những kế hoạch chiến cục và chiến dịch ấy như thế nào ở Đại
bản doanh. Nhưng bây giờ tôi muốn nói rõ hơn.
Tất cả các ủy viên của Đại bản doanh thường họp trong phòng làm việc
của I. V. Xta-lin để thảo luận kế hoạch, mỗi khi đã chuẩn bị xong. Về phía
quân nhân, gần như lúc nào cũng có mặt Gh. C. Giu-cốp và A. M. Va-xi-lép-
xki, không kể An-tô-nốp, tôi và các tướng khác – đại biểu của các cơ quan
chấp hành trong Bộ tổng tham mưu và các cục trung ương thuộc Bộ dân ủy
quốc phòng.
Những vấn đề bảo đảm trang bị và kỹ thuật cho chiến dịch cũng được giải
quyết ngay tại Đại bản doanh, bởi thế cho nên chúng tôi thường gặp ở đây
những công trình sư xô-viết nổi tiếng về kỹ thuật chế tạo máy bay, xe tăng
và các thứ pháo như A. X. I-a-cô-vlép, A. N. Tu-pô-lép, X. V. I-li-u-sin, A. I.
Mi-côi-an, Gi. I-a. Cô-tin, V. G. Gra-bin, và cả những bộ trưởng dân ủy Đ.
