Ph. U-xti-nốp, V. A. Ma-lư-sép, B. L. Van-ni-cốp, A. I. Sa-khu-rin. Xta-lin
tự mình phụ trách về mặt kỹ thuật quân sự và không một kiểu vũ khí mới
nào đem ra sản xuất hàng loạt mà không đưa ra nghiên cứu tại Đại bản
doanh hay ở hội nghị của Hội đồng quốc phòng Nhà nước.
Thường thì việc thảo luận mọi vấn đề ở Đại bản doanh được tiến hành
trong hoàn cảnh bình thường và yên tĩnh. Mọi người đều có thể phát biểu ý
kiến của mình. Xta-lin không phân biệt ai, gọi mọi người theo họ, chỉ có
Mô-lô-tốp thì gọi thân mật bằng “cậu”. Còn đối với đồng chí, thì chúng tôi
chỉ có một cách gọi là “đồng chí Xta-lin”. Tôi nhớ là không có trường hợp
nào Tổng tư lệnh tối cao nhầm lẫn hay quên mất tên họ của một ai trong số
rất đông những đồng chí được triệu tập đến họp ở Đại bản doanh.
Cuộc họp thảo luận kế hoạch chiến cục mùa đông năm 1943-1944 không
có gì khác thường lệ. Tất cả vẫn như trong những cuộc họp khác và quyết
nghị cũng rõ ràng là phải điều những đội dự bị chủ yếu và những phương
tiện vật chất sang phía Nam, còn các phương diện quân Pri-ban-tích thì chỉ
được phân phối những cái gì cần thiết tối thiểu mà thôi. Nhưng chúng ta biết
rõ là bấy giờ nhu cầu của các phương diện quân ấy trong thực tế cao hơn cái
tối thiểu nhiều.
Nguyên nhân nữa không kém phần quan trọng làm cho cuộc chiến đấu
kéo dài ra ở miền Pri-ban-tích trong thu-đông năm 1943/1944 là điều kiện
cơ động của ta khi tiến công bị kém sút. Quân địch có mạng lưới đường giao
thông rất tốt của các nước cộng hòa Pri-ban-tích ở phía sau cụm tập đoàn
quân của chúng, còn chúng ta khi tiến ra biên giới miền Pri-ban-tích thì
thiếu đường giao thông, mà tình trạng đường sá thì lại quá tồi.
Những điều kiện thiên nhiên như rừng rộng bát ngát, đầm lầy sâu không
đóng băng, hồ ao và sông ngòi chảy dọc chi chít, đều không lợi cho bên tiến
công. Trên trận địa ấy, khả năng sử dụng xe tăng rất bị hạn chế; và toàn bộ
gánh nặng của cuộc chiến đấu, dù muốn hay không, đều đè lên vai bộ binh.
Do tầm nhìn xa bị hạn chế, hiệu suất bắn của pháo binh bị giảm, nên chiến
trường này đòi hỏi nhiều đạn dược hơn nơi khác, nhưng ta không có đủ.
