Ngày 8 tháng Năm 1945, ở Các-hoóc-xtơ, ngoại ô Béc-lin, đã ký kết biên
bản đầu hàng không điều kiện của những lực lượng vũ trang Đức. Bộ máy
chiến tranh cua Hít-le đã bị đánh tan. Đế chế thứ ba đã bị sụp đổ.
Tuy vậy, đêm rạng ngày 9 tháng Năm. chúng tôi vẫn ở trong tình trạng
báo động. Bọn cầm đầu phát-xít sẽ thi hành những điều khoản của hàng ước,
hay là sẽ có thái độ xem đó là mảnh giấy lộn như chúng vẫn xem những điều
ước quốc tế khác? Nhưng đến sáng thì những mối lo ngại của chúng tôi đều
tan hết. Bộ tổng tham mưu và Đại bản doanh bắt đầu nhận được báo cáo
rằng ở khắp mọi nơi, quân Đức đã hạ vũ khí và nộp mình làm tù binh.
Chỉ riêng ở Tiệp Khắc là tình hình vẫn còn căng thẳng. Quân địch ở đây
chưa chịu hàng, vẫn kháng cự như trước và rắp tâm thoát về phía Nam và
phía Tây. Bộ đội của các phương diện quân U-crai-na 1, 4 và 2 tức tốc
chuyển sang chi viện cho lực lượng khởi nghĩa ở Pra-ha, giáng những đòn
mãnh liệt vào quân thù.
Hai tập đoàn quân xe tăng cận vệ 3 và 4 từ Béc-lin lao nhanh tới đây, mờ
sáng đột nhập thủ đô Tiệp Khắc và cùng nhân dân Pra-ha quét sạch quân
địch ra khỏi thành phố trong vòng có mấy tiếng đồng hồ. Đến trưa, bộ đội
của phương diện quân U-crai-na 4 tiến vào Pra-ha. Và đến tối, thì cả bộ đội
của phương diện quân U-crai-na 2 cũng tới đây. Tàn quân ít ỏi của lực lượng
vũ trang Đức do thống chế Séc-nơ và tướng Ve-le chỉ huy đã kiệt lực và về
mặt nào cũng cho thấy rõ là ngày tận số của chúng cũng chẳng còn xa xôi gì.
Trong khi ấy, ở Mát-xcơ-va đang tràn ngập niềm vui sướng lớn. Ngày 9
tháng Năm được công bố là Ngày Chiến thắng, ngày hội của toàn dân.
Chúng tôi viết nhật lệnh bắn súng chào mừng chiến thắng từ sáng. Khác với
lệ thường, lần này I-u. B. Lê-vi-tan được mời đến Đại bản doanh để phát
thanh bản nhật lệnh ấy. Cũng ngay tại đây, trong điện Crem-li này, hồi 21
giờ, I. V. Xta-lin đã đọc một bài diễn văn ngắn trước nhân dân Liên Xô.
Đồng chí tuyên bố là việc đầu hàng của nước Đức phát-xít đã thành hiện
thực, nhưng cũng không bỏ qua việc tập đoàn của Séc-nơ và Ve-le đang
ngoan cố cầm cự. Sau đấy, Tổng tư lệnh tối cao nói tiếp:
