Xta-lin phát biểu nhân danh Đảng, nhân danh Chính phủ Liên Xô và
những lời kêu gọi ấy như hồi kèn tiến quân vang vọng khắp nước.
Đúng một tuần lễ sau, bọn Hít-le lại mở đợt tiến công mới vào Mát-xcơ-
va. Lần này, đòn đột kích chủ yếu của chúng hướng vào dải phòng ngự của
tập đoàn quân 30 thuộc phương diện quân Ca-li-nin và tập đoàn quân 16
thuộc phương diện quân Tây. Các trận chiến đấu kéo dài cho tới tháng Chạp.
Song, quân địch vẫn chưa giành được kết quả nào gọi là đáng kể. Cánh
phải của chúng chỉ tiến được tới Ca-si-ra, còn cánh trái tiến đến con sông
đào Mát-xcơ-va – Vôn-ga trong khu Y-a-khơ-rô-ma. Bọn chúng thậm chí đã
vượt được sông tại một điểm nhưng liền bị đánh bật trở lại ngay. Còn trên
tuyến Cô-na-cô-vô, Đơ-mi-tơ-rốp, Đe-đôp-xcơ Cu-bin-ca, Xéc-pu-khôp, Tu-
la, Xe-re-bri-a-nư-e Pru-dơ, quân đội phát-xít Đức đã hoàn toàn bị kiệt quệ
và bị chặn đường. Thế là đợt tiến công thứ hai của bọn Hít-le vào Mát- xcơ-
va cũng bị thất bại nốt.
Trong lúc đó thì các lực lượng dự bị của Đại bản doanh được bảo toàn
nguyên vẹn đang tiến đến thủ đô. Ở phía Bắc thủ đô đã xuất hiện tập đoàn
quân xung kích 1 và tập đoàn quân 20, ở phía Đông – Nam thủ đô có tập
đoàn quân 10, 61 và cả quân đoàn kỵ binh cận vệ 1 nữa. Một số tập đoàn
quân mới, dồi dào sinh lực, đã được điều tới những khu vực khác của mặt
trận Xô – Đức, tới những nơi quân địch còn đang tiếp tục gây sức ép.
Lúc đó, kế hoạch được phác thảo như sau: dự định lúc đầu đánh các cụm
quân địch ở Ti-khơ-vin và Rô-xtốp (trên sông Đôn), sau khi diệt tan chúng
thì kìm chân địch ở hướng Tây – Bắc và hướng Nam, đồng thời kiên quyết
chuyển sang phản công ở khu vực mặt trận miền Tây, gần Mát-xcơ-va. Từ
ngày 12 tháng Mười một bắt đầu tấn công ở Ti-khơ-vin và sang đến ngày 7
tháng Chạp thì đột phá trận địa địch ở đó. Ngày 29 tháng Mười một, ở phía
Nam, bộ đội Liên Xô đã giải phóng Rô-xtốp. Và ngày 5-6 tháng Chạp, quân
ta bắt đầu phản công ở gần Mát-xcơ-va.
Địch không ngờ lại có chuyện như vậy. Sau này, ta thấy rõ được rằng
chúng không phát hiện ra việc chúng ta tập trung hai tập đoàn quân mới ở
phía Bắc Mát-xcơ-va. Và, tất nhiên, chúng đã phải trả giá cực đắt.