BÀI 34
Sai lầm lớn nhất mà người quản lý
có thể mắc phải
Bạn không cần phải trở thành một bạo chúa thì mới có thể khiến người Mỹ làm việc cùng nhau.
Hitler biết được tính cách người Mỹ nhờ lượm lặt từ việc đọc những cuốn tiểu thuyết về
phương Tây của Karl May, mà ông và tất cả những cậu bé Đức khác đều đọc từ nhỏ, được viết
bởi một tác giả chưa từng đặt chân lên đất Mỹ. Nhưng ngay cả điều đó cũng chẳng làm cho
Hitler có chút mảy may nghi ngờ nhận định về nước Mỹ, hay cách người Mỹ làm việc. Sau này,
xem xét nhiều ý kiến đa chiều nhờ quyền tự do ngôn luận, Hitler mới nhận ra những gì ông
được đọc từ nhỏ là hoàn toàn trái ngược. Ông đã hình dung ra một xã hội vô tổ chức, và tất yếu,
sẽ là một xã hội yếu kém, dễ bị tấn công và chẳng có chút gắn bó bền vững nào cả.
Tôi còn nhớ một trong những trải nghiệm thú vị nhất của tôi thời thơ ấu trong thời gian diễn
ra cuộc chiến tranh thế giới thứ hai, là được ngồi cùng cha trên chiếc máy bay chở các phóng
viên để theo dõi cuộc thi lớn giữa hai bang Minneapolis và St. Paul, xem bóng tối bao phủ hoàn
toàn thành phố nào trước theo tín hiệu từ máy bay (để chuẩn bị cho các cuộc không kích).
Chiếc máy bay bay dọc theo ranh giới giữa hai thành phố, còn tôi thì đang dí sát mặt vào cửa
sổ cố để không bỏ lỡ chi tiết nào. Tín hiệu vừa vang lên, toàn bộ đèn tắt phụt, như thể có một
bàn tay vô hình tắt toàn bộ đèn điện chỉ bằng một công tắc duy nhất.
Hitler phát hiện ra rằng người Mỹ dù thuộc đảng phái hay xuất thân khác nhau thế nào chăng
nữa, vẫn có thể ngồi lại cùng nhau, chỉ cần có lý do hợp lý.
Đây chính là thứ cần có của người lãnh đạo.
Động lực. Mục tiêu. Phương pháp. Khả năng lãnh đạo. Không hạn chế. Không chỉ dẫn chi tiết.
Không luật lệ. Người Mỹ chúa ghét luật lệ. Gardner Symonds, cựu chủ tịch Tenneco, là một
trong những doanh nhân sắc sảo nhất tôi từng biết. Nhân viên Tenneco coi Symonds chính là
người có tầm nhìn để xây dựng nên Tenneco Automotive, một công ty chuyên về các hệ thống
và sản phẩm cho xe hơi trị giá nhiều tỷ đô-la[681] . Tôi đã ăn tối cùng ông khi ông đến thuyết
trình tại một hội thảo
ở Stanford.