BỞI SÀI GÒN NHIỀU NẮNG - Trang 239

những người ủng hộ mình và cho nô lệ, rồi xây một pháo đài kiên cố. Từ
đó, không một người dân Syracuse nào dám chống lại Dionysius. Trong
suốt 38 năm cai trị, mọi lời nói của Dionysius [Cha] đều được coi là những
phán quyết tuyệt đối phải tuân theo. Dionysius có thể làm bất cứ điều gì
mình muốn cho đến khi qua đời vào năm 367 TCN.
3. Arete theo tiếng Hy Lạp là một điều gì đó 'trong sạch' và 'tuyệt diệu'
thường được dùng để miêu tả tinh thần của giới hiệp sĩ hào hoa và cao
thượng. Như vậy, Dion đã cưới chính cháu gái mình.
4. Viện Hàn lâm (Academic) là tên trường học do Plato mở tại Athens trong
một khu vườn gọi tên là Academus vào khoảng năm 385 TCN.
5. Plato (427 - 347 TCN) là học trò nhà triết học Socrates nổi tiếng ở
Athens. Ông sáng tác rất nhiều bài luận trứ danh. Ông để lại cho nhân loại
các tác phẩm kinh điển nổi tiếng như Nền cộng hòa, Các bộ luật và Những
cuộc đối thoại, hồi tưởng lại những cuộc nói chuyện của ông với Socrates
và những nhà triết học khác về nhiều chủ đề. Ðối với Plato, đức hạnh lớn
lao nhất là 'lòng trung thành khi gian khó'. (cuốn 'Những bộ luật', Quyển I).
6. Dionysius [Cha] từng là một thống chế tài giỏi, từng lãnh đạo Syracuse
chống lại các cuộc xâm lược của nước ngoài.
7. Plutarch cũng kể lại vài ví dụ khác về cuộc đời của một tên bạo chúa:
Dionysius [Cha] nghi ngờ tất cả mọi người đến mức hắn ta không cho phép
bất cứ ai vào căn phòng của mình được mặc quần áo của họ. Các bộ trang
phục đều bị cởi bỏ, kiểm tra và những người muốn vào phải mặc những bộ
quần áo mới. Dionysius từng nói rằng những kẻ hầu cận càng khôn ngoan
thì càng đáng nghi ngờ vì nếu khôn ngoan, họ sẽ thích tự mình chuyên
quyền hơn là chịu sự chuyên chế của một tên bạo chúa. Thậm chí,
Dionysius không cho người thợ cắt tóc cho hắn bằng những dụng cụ sắc mà
tự đốt tóc mình bằng một viên than. Plutarch nói: 'Hắn ta là một tên nô lệ
khốn khổ bởi nỗi sợ hãi của chính mình, nhưng hắn căm ghét Plato vì ông
không coi hắn là người dũng cảm nhất'. Một lần, có một tên quan trong
triều là Damocles tới chúc mừng Dionysius vì hắn được các vị thần ban ân
huệ trở thành người hùng mạnh. Tên bạo chúa liền mời Damocles tới dự
một bữa đại tiệc. Thẳng trên ghế ngồi của Damocles là một thanh gươm chỉ