Anh ta đi về phía cửa. Người gác mở cửa cho anh ta. Vẫn với dáng đi
nhanh, nặng và quả quyết, mái đầu loạn trí ngẩng cao, anh ta bước ra khỏi
văn phòng và gần như chạy về bên phải, vào khu bệnh tâm thần. Những
người dẫn giải anh ta khó khăn lắm mới theo kịp.
- Nhấn chuông đi. Tôi thì không thể. Các người trói tay tôi rồi.
Người gác mở cửa, và họ vào bên trong bệnh viện.
Đó là một tòa nhà lớn bằng đá xây theo kiểu cũ khuôn sáo. Hai gian lớn,
một làm phòng ăn, một dành chung cho các bệnh nhân hiền lành, một hành
lang rộng với cánh cửa bằng kính dẫn ra vườn hoa, và hai chục phòng bệnh
nằm ở tầng dưới. Ở đây còn có hai buồng tối, một phòng lót đệm, phòng kia
lót gỗ ván, là nơi để nhốt các bệnh nhân hung dữ, và một căn phòng u ám
lớn có các cửa tò vò là nhà tắm. Tầng trên là của phụ nữ. Tiếng ồn ào đứt
quãng bởi những tiếng rú rít, la khóc vang ra từ đó. Bệnh viện được xây
dựng cho tám mươi người, nhưng bởi nó phục vụ cho mấy tỉnh lân cận, nên
có đến ba trăm người bị nhét vào đây. Trong mỗi căn buồng nhỏ kê từ bốn
đến năm giường. Vào mùa đông, khi bệnh nhân không được ra vườn và tất
cả các cửa sổ có song sắt thường bị đóng chặt, trong bệnh viện ngột ngạt
không chịu nổi.
Bệnh nhân mới được đưa vào phòng tắm. Đối với một người khỏe mạnh,
căn phòng này có thể gây ấn tượng nặng nề, còn với một đầu óc điên loạn,
kích động thì nó còn tác động nặng nề hơn nhiều. Đó là một căn phòng có
các cửa tò vò, sàn trơn ướt, chỉ trổ một ô cửa sổ duy nhất ở trong góc lấy
ánh sáng. Những bức tường và các ô tò vò được sơn màu đỏ sẫm. Ở dưới
thấp ngang với sàn nhà cáu bẩn đen thui là hai bồn tắm bằng đá, như hai cái
hố hình ô van chứa nước. Một lò lớn bằng đồng với chiếc thùng hình trụ để
đun nước cùng một hệ thống ống và van bằng đồng chiếm một góc đối diện
cửa sổ. Với người điên, mọi thứ đều mang vẻ ảm đạm, ma quái. Và người
