nhỏ nhặt nhất về một vạn chài trên bờ biển Măngsơ, những bãi cát tơi,
những vũng nước khi triều xuống, ngôi nhà thờ nhỏ trong thôn với quả
chuông rạn, chuyện bà mẹ anh chữa cho hàng xóm láng giềng khỏi chứng
đau rát thực quản.
Samet không tìm được chuyện gì buồn cười trong mẩu ký ức đó để làm
vui cho Xuyzan. Nhưng anh ngạc nhiên thấy con bé nghe một cách háo hức
và thậm chí còn bắt anh kể đi kể lại, đòi biết thêm những tình tiết mới.
Samet nặn óc tìm cho ra những tình tiết ấy, mãi cho đến khi anh không
còn tin được là chúng có thật. Đó không chỉ là những ký ức, mà chỉ là bóng
dáng mờ nhạt của chúng. Chúng tan ra như những mảng sương mù. Thực
vậy, Samet không hề ngờ rằng sẽ có lúc anh phải khôi phục lại trong trí nhớ
quãng thời gian vô ích ấy của đời mình.
Có lần anh mang máng nhớ tới một bông hồng bằng vàng. Cũng chẳng
ra là Samet đã trông thấy bông hồng thô kệch đánh bằng vàng đã xuống
nước móc vào cây thánh giá của Chúa trong nhà một bà lão dân chài, mà
cũng chẳng ra là anh đã nghe câu chuyện về bông hồng đó do những người
láng giềng kể lại.
Không, đúng là anh thậm chí đã thấy bông hồng đó và còn nhớ nó sáng
lấp lánh như thế nào, mặc dù bên ngoài cửa sổ không có nắng và cơn bão
buồn thảm đang gầm gào ngoài eo biển. Càng về sau, Samet càng nhớ rõ
hơn cái ánh lấp lánh ấy: Nó giống như những ngọn lửa nhỏ cháy sáng dưới
một trần nhà thấp.
Mọi người trong thôn đều ngạc nhiên thấy bà lão dân chài không chịu
bán vật quý của mình đi. Bán nó đi bà có thể thu được cả đống tiền. Chỉ
một mình mẹ Samet biết rằng bán bông hồng ấy đi là có tội, bởi vì đó là quà
chúc phúc của người tình bà lão tặng bà, khi bà còn là một cô gái tươi hơn
hớn làm ở nhà máy đóng hộp cá xácđin ở tỉnh Ôđécnơ.
