moi chèn ở chung quanh để cho cái xác chết trong quan tài khỏi lắc lư xiêu
vẹo khi khiêng từ trong nhà ra mai táng.
Đàng này trái ngược hẳn: bộ xương của Tôkubê tiêu hết, mò mãi chỉ
còn cặp xương hông, và mấy đốt ngón tay chìm sâu dưới đáy hòm, nhưng
trái lại tấm vải khâm liệm, quần áo và cả đôi giầy nữa vẫn còn, mặc dù sũng
nước. Thế là nghĩa làm sao?
Bóng tối đã bắt đầu mờ dần ở đàng đông. Đây không phải là lúc đặt
những câu hỏi vẩn vơ như thế. Ông Ba thúc giục bốn người phu lấy rượu
rửa mấy cái xương còn lại, cho vào một cái quách bằng sành.
Ngồi sổm trên bờ huyệt tôi lấy một cành tre quậy tấm vải liệm lên thì
thấy bây giờ đã ngả màu nâu, nhưng có vẻ vẫn như còn chắc lắm, không
mủn ra như tôi đã tưởng.
- Ông Ba, mấy cái này có lấy lên cho vào quách không, ông?
Ông Ba Sạng lắc đầu:
- Không thể làm như thế. Một người vừa chết mà đem hỏa thêu ngay, thì
có quyền thiêu hết cả quan tài nghĩa là cả quần áo vải liệm và những đồ vật
chôn theo người chết, nhưng một cái xác cải táng mà lấy đem hỏa thiêu thì
chỉ được thiêu nguyên xương của người quá cố mà thôi, ngoài ra không
được trộn lộn bất cứ một thứ đồ gì khác.
Chuyến về hết sức tẻ lạnh. Chúng tôi đặt cái quách sành lên xe ra về,
không ai nói với ai một lời, bởi vì mỗi người đều có những thắc mắc riêng,
những câu hỏi tự đặt cho mình mà không thể trả lời được, với bao nhiêu
ngao ngán mà nói ra sợ làm tủi vong linh người chết.
Ờ, tại làm sao xương thịt người ta là những thứ mà ai cũng cho là rắn
nhất, bền nhất thì lại tiêu tan hết cả trong khi những cái mà ai cũng biết là
mau mục nhất như vải liệm, quần áo, và giày mang ở chân lại gần như
nguyên vẹn? Thế là tại làm sao? Mà tại làm sao cả thân hình to lớn như
Tôkubê lại tiêu mất hết cả xương, trong khi những người khác chôn bảy
