là tỏ ra mình lì lợm, không chịu hiểu lẽ huyền vi của Hóa Công và chữ sắc
không của Phật. Nhưng tôi buồn... buồn lắm... là vì một khía cạnh khác của
vấn đề.
Chắc thầy Tư đã biết những đồ vật tôi kiếm tìm mấy năm nay không có
gì khác hơn là cổ ngoạn đã sưu tập được trong cả một đời người.
Vốn là người cũng biết đôi chút về cổ ngoạn - tôi biết như thế, thầy Tư
đừng giấu - Thầy Tư thừa rõ là nhiều đồ xưa vì nhờ tồn tại lâu đời nên đa số
đều có thần ở bên trong, có thể giúp cho người chủ được phúc trạch dồi
dào, vượt nguy tránh hiểm.
Vì thế báu vật chỉ ở với những người có phúc đức, có nhân nghĩa mà
thôi. Tôi nhớ có một lần chính thầy đã nói chuyện với bạn về viên “truyền
quốc ngọc tỉ” mà Tôn Sách đổi cho Viên Thuật lấy ba ngàn tinh binh? Cái
vận của ba nước Ngụy, Ngô, Thục suy tàn rồi, họ Tư Mã thống nhất được
Trung Quốc, lập nên nước Tấn, ngọc tỉ lại trở về nước Tấn, đó cũng là theo
cái lẽ phúc đức, nhân nghĩa vừa nói ở trên kia.
Chính hòn ngọc đó, nguyên thủy của ai? Của Biện Hòa nước Sở. Ba
phen Biện Hòa ôm đá có ngọc dâng vua. Đầu tiên Lệ Vương sai thợ xét
xem thực giả; thợ bảo “Đá chớ không phải ngọc”. Vua kết tội Biện Hòa vào
tội khi quân, chặt bỏ một chân bên trái.
Biện Hòa lại đem ngọc dâng Võ Vương. Vua lại truyền đem thử. Thợ lại
bảo: “Đá, chớ không phải ngọc”. Vua lại kết tội khi quân, chặt một chân
bên phải.
Đến lượt vua Văn Vương lên ngôi, họ Hòa không đi được, ngồi ôm
ngọc ở chân núi Sở khóc ba ngày ba đêm, máu theo nước mắt chảy ra. Vua
Văn Vương nghe đồn sai đến hỏi. Họ Hòa nói: “Khóc đây không phải là
thương tiếc hai chân bị chặt nhưng tức giận vì ngọc thật mà lại cho là đá.
Văn Vương sai thợ xem cho thật kỹ thì lấy ở trong phiến đá ra được hòn
ngọc thật, quý nhất ở trên đời”. Ai lại còn không biết Văn Vương là vua
thánh, hòn ngọc Biện Hòa vào tay ngài chớ không vào Lệ Vương hay Võ
