phọng hay dầu dừa làm bằng đất nung, nắn hình một người Mọi quỳ hai
chân chắp hai tay, mà ở đầu thì đội một thếp dầu.
Chỗ chị em, tôi nói thật, không có chút chi giấu diếm: những cái đèn
loại đó, nhà tôi có cả chục kiểu, không có chi là xưa lắm nhưng cái hình
đồng của dượng Tư nhà chị thì phải nhận là hiếm có. Nó không phải là đồ
xưa của Việt hay Tàu, nhưng mà là của Miên. Phần nhiều đồ Miên làm
bằng đá hay đất nung. Tôi xem kỹ lắm rồi: cái hình đồng của dượng Tư là
đồng bạch, tạc hình một người đàn bà Chàm tai to, cởi trần, vận phá mà tay
lại bưng thếp dầu thay vì đội lên đầu.
Hai người bạn gái nói chuyện tâm sự với nhau có vẻ đằm thắm lắm. Từ
bên hàng xóm vọng sang một câu hò Đồng Tháp. Mải nghe, cả hai cũng
không biết rằng ngồi ở đằng sau lùm cây bên vườn nhà bên cạnh, có ba bốn
người Nhật đương ngồi ăn chuối già với bánh bao, vừa ăn vừa ngắm hai cô
gái.
Họ nói gì mà kể ra chợ Điều Khiển và chợ Cây Da Thằng Mọi? Cả bốn
người Nhật ấy đã ở Việt Nam lâu rồi, từ năm sáu năm trước khi chiến tranh
bùng nổ. Họ nghe tiếng Việt cũng lưu loát lắm. Nghe mãi... nghe mãi... họ
biết ra rằng cô gái đẹp nõn nà, mặc áo bà ba trắng là người ở nơi khác đến
đây với bạn mà mục đích chính là để nèo mua một cái tượng bằng đồng
bạch tạc, hình một người đàn bà Chàm ôm một thếp dầu giơ ra trước mặt.
Người con gái đó trạc mười bảy mười tám tuổi là cùng, trông ra dáng
học sinh, nói năng nhẹ nhõm. Ở vào lứa tuổi đó, các cô còn đọc truyện, đi
coi chiếu bóng... vậy mà kỳ lạ làm sao, cô này lại có vẻ khác thường, nói
năng đứng đắn mà lại điều đình mua bán vật xưa như thể một người rất ư
thông thạo.
Tôkubê hết sức ngạc nhiên và để ý đến cô gái ngay từ lúc đó. Cũng
ngay từ lúc đó, anh cảm thấy như cô ta có một sức hút rất mạnh, muốn bỏ đi
không nghĩ tới cũng không thể được.
Ngay hôm sau, Tôkubê lại một mình trở lại chỗ cây mù u hôm trước để
tìm lại bóng hình người đẹp muốn mua cái tượng đồng bạch tạc hình người
