việc tham nhũng để chỉ lo đến việc nắm được quyền hành mà thôi. Ông ấy
sống cách xa mọi người một cách lạnh lùng. Là một người khó lay chuyển,
khư khư với truyền thống của Khổng Giáo nên ông đã phải làm ngơ trước
những hành động không phải của em mình, và bà em dâu thì làm lũng đoạn
sự gần gũi với quần chúng của ông ta. Ba có thể nói rõ ràng thêm với con
về ông Diệm ở một điểm là ông ta là nạn nhân của sự tàn ác và tham quyền
quá độ của gia đình, nhưng điều này có thể dễ dàng tha thứ.
Để nói chuyện về việc khinh lờn của một vài người lính Việt Nam
Cộng Hòa, việc này không làm ba ngạc nhiên chút nào. Người dân miền
Nam Việt Nam, như con đã thấy đó, họ theo tập quán cổ truyền với đời
sống thảnh thơi dễ dàng ở vùng đồng bằng phì nhiêu và kết quả là họ
không giống như những người Việt Nam khác ở tại các vùng sỏi đá ở miền
Trung và miền Bắc. Dân miền Nam cũng bị thuộc địa hóa dễ dàng hơn, và
họ đã hợp tác mật thiết với người Pháp nhiều hơn, cho nên họ đã tạo cho
mình cái ý muốn tranh đua với chủ nhân ông của họ, thí dụ như các sĩ quan
người miền Nam, họ có đầu óc phân biệt giai cấp hơn bất cứ ai ở vùng
Đông Nam Á này, nhưng cũng cùng lúc đó họ lại có ý tưởng lưng chừng ép
buộc vào cái thế coi thường các chủ nhân ông người ngoại lai - lần trước
là người Pháp, bây giờ là người Hoa Kỳ - dù người ngoại lại này có đem
lại cho họ cơm no áo ấm và cho họ cái đặc quyền và ý chí đạt tới địa vị cao
cũng vậy. Ba không biết những điều ba vừa viết cho con có giúp ích được
gì cho con trong việc tiếp xúc với người Sĩ quan đối vấn Việt Nam Cộng
Hòa của con lần kế tiếp đây không, khi hai người cùng ở giữa làn đạn địch
bay khắp đồng ruộng ở bên đó. Ba hy vọng nó sẽ giúp ích con ít nhiều.
Joseph ngừng tay, anh cầm bức thư của con lên đọc lại đoạn mà Gary
tả về cái chết của người Trung úy Việt Nam Cộng Hòa. Joseph đọc đi, đọc
lại thật chậm đoạn thơ này nhiều lần, gương mặt anh hằn lên những đau
đớn khôn cùng. Anh để lá thư lại xuống bàn, đưa mắt nhìn vào vùng bóng
tối trước mặt một lúc thật lâu rồi cầm viết lên ngồi lặng yên một lúc trước
khi viết tiếp.
