Thiền tuyệt đối:
Pháp
Thiền này do Phật Thích-ca ở trong hội Linh Sơn đưa cành hoa lên, Tổ
Ca-diếp cười chúm chím rồi được truyền tâm ấn. Truyền thừa mãi đến vị Tổ thứ hai
mươi tám là Bồ-đề-đạt-ma, Ngài sang Trung Quốc truyền cho Tổ Huệ Khả, lan dần
sang Việt Nam, Triều Tiên, Nhật Bản và tiếp tục đến hiện nay. Đến Trung Quốc, Tổ
Đạt-ma dõng dạc tuyên bố pháp này là:
“GIÁO
NGOẠI BIỆT TRUYỀN, TRỰC CHỈ NHÂN TÂM, KIẾN TÁNH
THÀNH PHẬT.” (Truyền ngoài giáo lý, chỉ thẳng tâm người, thấy tánh thành Phật.)
Qua câu tuyên bố của Ngài, chúng ta thấy rõ tánh cách tuyệt đối của nó.
Thiền này tạm nói có hai lối tu: hoặc từ KHÔNG vào CÓ, hoặc từ CÓ ra
KHÔNG. Từ không vào có là, trước biết rõ tất cả pháp giả dối không thật, sau nhận ra
chân tâm chân thật là thực thể tuyệt đối bất sanh bất diệt, hằng sống với nó là đạt đạo.
Từ có ra không là, trước nhận ra ông chủ chân tâm, sau nhìn ra các pháp đều hư giả
tạm bợ, thường sống với ông chủ của mình là thấy tánh thành Phật.
- Từ không vào có.
Hành
giả dùng trí tuệ Bát-nhã soi thấy sự vật do duyên hợp mà có, tự tánh là
không, không có thật tánh, chỉ có giả tướng duyên hợp. Nhìn trên giả tướng thấy rõ tự
tánh của nó là không, tánh không nên duyên hợp giả có. Duyên hợp tạm gọi là sanh,
duyên tan tạm gọi là diệt. Sanh diệt không có thực thể, chỉ là việc duyên hợp duyên
tan. Sanh không thật, diệt không thật thì khắp nhân gian còn vật nào thật đâu? Hằng
dùng trí tuệ chiếu soi như thế, thấy tất cả sự vật quả là cái bóng hòn bọt, tự thể là
không. Thế nên, cửa thiền người đời gọi là cửa KHÔNG.
Nương cửa Bát-nhã tiến vào trong nhà thấy được ông chủ là thành công. Tức là
từ cái giả nhận ra lẽ thật, dứt sạch vô minh ngàn đời, sống với trí tuệ viên mãn là giác
ngộ giải thoát. Lầm lẫn những giả tướng cho là thật, bỏ quên cái thật muôn đời là vô
minh. Giả tướng thì sanh diệt, thực thể chẳng hề sanh diệt, nên nhận ra và sống được
với thực thể, là giải thoát luân hồi sanh tử. Đây là “chỉ thẳng tâm người, thấy tánh
thành Phật”. Tánh là chỉ thực thể sẵn có nơi mọi chúng sanh, không do tạo tác thành
không do tu tập được. Người khéo biết mọi cái giả rồi, tự nhận ra thực thể này, hằng
sống với nó là “thấy tánh thành Phật” hiển bày rành rõ nơi đây vậy.
Song nói pháp này mà không có pháp, vì nó không còn đối đãi đối trị, nên nói
“pháp vốn không pháp” (pháp bản vô pháp). Không còn khuôn trong hình thức nào.
Nên không có cách “nhập, trụ, xuất”, như các pháp thiền khác. Đọc hết các tập sách
nói về thiền này, chúng ta không tìm đâu thấy một phương thức tu tập thứ tự. Vì thế,
đừng đòi hỏi một phương thức tu tập, hành giả cần tận dụng chiếc gươm Bát-nhã dọn
sạch khu rừng kiến chấp thì Bảo sở hiện bày. Băn khoăn tìm kiếm phương pháp tu tập,
chúng ta sẽ hoàn toàn thất vọng. Hãy nghe câu hỏi của Tổ Huệ Khả cầu xin nơi Tổ
Đạt-ma:
- Tâm con chẳng an, xin Hòa thượng dạy con phương pháp an tâm?
-
Đem tâm ra, ta an cho.
- Con tìm tâm không được.
-
Ta
đã an tâm cho ngươi rồi.
Tổ Huệ Khả lãnh hội yếu chỉ.
