quân sự; bảo hộ một cách công khai lợi ích và an ninh của người
châu Âu tại các vùng này, đó là mục tiêu mà chúng ta phải đạt
trong chính sách của chúng ta ở Bắc kỳ.
Vậy cần phải có một thái độ và lời lẽ như thế nào đối với
triều đình Huế, để họ hiểu rằng đã đến lúc cần nghiêm túc
thực hiện những điều đã ghi trong hiệp ước mà lâu nay, do
đường lối chính sách xảo trá quanh co của họ, đã hóa thành
những lời suông vô hiệu. Muốn được chấp nhận thì thái độ
ấy cần phải dựa vào một sự biểu dương vật chất, không
mang tính một hành động quân sự nhưng vẫn đủ sáng tỏ để
triều đình Huế hiểu rằng chúng ta có đầy đủ phương thức
để buộc họ phải tôn trọng ý muốn của nước Pháp. Cái cớ chính
mà chúng ta dựa vào để đặt ra các yêu sách của chúng ta và lý
giải cho những lời lẽ nghiêm khắc của chúng ta, là sự bất thi
hành các Hiệp ước 1874. Còn chỗ dựa cần thiết để các yêu
sách của chúng ta có hiệu lực là việc điều động tới bờ biển Bắc
kỳ, tất cả hạm đội mà các ông có thể có. Các ông sẽ xác định
lấy thời điểm nào là thuận lợi nhất, về phương diện chính trị,
cũng như về phương diện thời tiết, cho cuộc biểu dương lực
lượng này.
Sự cần thiết phải tiêu trừ bọn cướp phỉ - bọn này di chuyển
chỗ này qua chỗ khác chứ không phải là giảm bớt, đảm bảo cho
các thương nhân được tự do buôn bán trên sông Hồng, xác
nhận tính chất
mặt hiệp ước của việc biểu dương lực
lượng
... của chúng ta vào dòng nội địa của sông Hồng.
Để làm chỗ dựa cho cuộc biểu dương thủy quân (vẫn theo một
trình tự suy nghĩ ấy), các ông có thể nếu cần, tăng cường
thêm số quân đồn trú ở Hà Nội, và Hải Phòng; việc tăng
quân đó, Nam kỳ có thể cung cấp cho các ông mà không ảnh
