BƯỚC MỞ ĐẦU CỦA SỰ MỞ RỘNG HỆ THỐNG THUỘC ĐỊA PHÁP Ở VIỆT NAM - Trang 347

Quả vậy, Dupuis đã vận động các nhà chức trách, trước là ở Sài

Gòn, sau là ở Paris, để xin một số kinh phí. Ngày 24/2/1881, Hạ viện
cuối cùng đã thông qua những kết luận của tiểu ban Bouchet, theo
đó Dupuis có quyền được hưởng một số tiền bồi thường của
chánh phủ Việt Nam và một số nữa của chánh phủ thuộc địa. Sau
cuộc biểu quyết này, Dupuis có thể đòi hưởng một số tiền trợ cấp
của chánh phủ Pháp. Đó là những cuộc vận động mà Tăng Kỉ Trạch đã
kể lại. Nhưng Jules Ferry, giờ đây là thủ tướng nội các, khuyên Dupuis
gắng đợi khi những vấn đề chính trị của Bắc kỳ được giải quyết
xong, ông còn bảo y là người ta có thể tìm thấy tại đó những yếu tố
đầy đủ để bồi thường cho y mà không cần phải lấy vào kho bạc
nước Pháp. Vậy Dupuis và Millot, cộng sự của y, có thể hy vọng trở lại
Bắc kỳ vào cuối năm 1882.

Nhưng muốn tiến hành cuộc viễn chinh Bắc kỳ cần phải có

kinh phí. Theo như Semallé, đại diện lâm thời của Pháp tại Bắc Kinh,
chứng nhận thì trước hôm xảy ra cuộc xung đột Pháp - Trung, thiếu
tá Fournier – người mà sau này sẽ ký kết bản thỏa hiệp ngày
11/5/1884 với Lý Hồng Chương – đã kể với ông ta rằng: muốn
được Hạ nghị viện biểu quyết cấp cho kinh phí thì ông ta phải, cùng
với Dupuis, đi thăm các trụ sở hội kín “Franc Maconnerie” (Hội kín
chính trị dựa trên tinh thần tương trợ và lẽ phải) quan trọng, của
nước Pháp, điều kiện tối cần cho việc biểu quyết các kinh phí
cần thiết

(9)

.

Theo những tài liệu vừa của Pháp vừa của Trung Quốc đó, ta có

thể khẳng định rằng cuộc viễn chinh Henri Rivière, thực tế là kết
quả hoạt động của Dupuis, Millot và Fournier.

Sự có mặt bất ngờ của Rivière tại Hà Nội ngày 3/4/1882 với một

đoàn tháp tùng quan trọng gồm hai đại đội – trong khi Hiệp ước
1874 chỉ thừa nhận cho Pháp được quyền có một lực lượng tối đa là
100 người – làm cho các nhà chức trách Việt Nam lo ngại, rất chính

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.