- 79 -
Đại Đường Tây Vực Ký
Vì nước nầy người ta tin kính các nước phía đông nên được như thế. Đó
là quê hương đất nước của Vua ta đời trước.
Phía đông nam đại thành, hơn 500 dặm, đến Chùa Đáp Vị Tô Phạt
Na. Tăng Tín Đồ hơn 300 người, học theo phái Thuyết Nhứt Thiết Hữu
Bộ. Chúng Tăng ở đây đức hạnh thanh cao, tuy học Tiểu Thừa nhưng
nghiên cứu rất rộng rãi. Trong hiền kiếp có 1000 vị Phật ở đây, tập họp
Trời Người lại giảng sâu về Diệu Pháp. Đức Như Lai sau khi nhập Niết
Bàn 300 năm, có ngài Ca Chiên Diên luận sư sáng tác Phát Trí Luận tại
nơi nầy.
Ở trong chùa Phiệt Lâm, có một Bảo Tháp cao hơn 200 thước do Vua
A Dục dựng lên. Nơi đây cũng là nơi mà trong quá khứ có bốn vị Phật đã
ngồi, cũng như đi kinh hành còn lưu lại dấu tích. Nơi tháp nhỏ, có nhiều
động đá lớn thứ tự đối nhau không biết bao nhiêu mà kể. Ở nơi đây,
trong kiếp sơ cũng có nhiều vị đến tu và chứng quả Thánh, còn nhiều hài
cốt lưu lại. Cách Già Lam Nhiễu Sơn 20 dặm, có hơn 100 ngàn ngôi tháp
thờ Xá Lợi Phật, liên tục với nhau. Từ đây qua phía đông bắc đi hơn 145
dặm, đến nước Phiệt Lan Đạt La.
Nước Phiệt Lan Đạt La, từ phía đông sang phía tây tám trăm dặm, từ
nam ra bắc hơn 1000 dặm. Chu vi của Đô thành khoảng 12.3 dặm. Dân
chúng sống bằng trồng trọt và cấy lúa. Cây trái hoa quả sum sê. Khí hậu
ôn hoà. Phong tục cứng cõi. Dung mạo không được đẹp. Nhà cửa giàu
có. Có hơn 50 ngôi Già Lam và 2000 vị Tăng, theo cả hai trường phái Đại
Thừa và Tiểu Thừa. Có 3 Đền Thờ của Ngoại Đạo và hơn 500 người theo.
Họ dùng tro bôi khắp người. Tiên Vương của nước nầy sùng kính ngoại
đạo, sau gặp một vị A La Hán và được nghe Pháp, sanh tín tâm. Cho nên
trong nước Ấn Độ cũng thuần tín theo vua mà phụng sự Tam Bảo, gần
năm nước của Ấn Độ. Nhìn chung rất hỗn tạp, tốt xấu khó phân. Vua sắc
lệnh chúng Tăng phải trang nghiêm tinh tấn, đoạn trừ tà niệm, để cho
mọi người khởi tâm cung kính ngưỡng mộ. Vị nào phạm giới bị phạt rất
nặng. Ngài trùng tu tất cả Thánh tích. Hoặc Bảo Tháp, hoặc Chùa Viện
khắp trong nước Ấn Độ đều như vậy. Từ đây đến phía đông bắc qua
động Du Tuấn Lãnh, đường bộ rất nguy hiểm, hơn 700 dặm đến nước
Quật Lộ Đa.
Nước Quật Lộ Đa chu vi hơn 3000 dặm, có núi non bao bọc chung
quanh. Đô thành rộng hơn 14 dặm rưỡi. Đất đai dùng để cày cấy trồng
trọt. Hoa quả tốt tươi. Vì ở gần núi Hy Mã Lạp Sơn cho nên có nhiều
dược thảo quý. Nơi đây sản xuất nhiều vàng, bạc, đồng đỏ, lân tinh,
đá hoa cương. Khí hậu lạnh lẽo, thường có mưa tuyết. Dáng người thô
kệch. Tánh tình cương nghị mạnh mẽ. Có hơn 20 ngôi Già Lam, và hơn
1000 Tăng Tín Đồ, đa phần theo Đại Thừa. Một số ít tu học theo các bộ