nhữg nhà thơtrữtình như Gruyn, Le-nau, Phrai-li-grat, Héc-vếh; không nói đ?n
nhữg nhà soạ kịh như Mô-den và Clai-nơv.v.. Cuố cùng, tác giảlạ quay vềchính
cái chủđ? đ lôi cuố ông ta ngay từđ?u, tứ là quay vềnhóm "Nư?c Đ?c trẻ đ?ợ tôn
thờcủ ông ta, đ?i vớ ông nó là mộ biể hiệ hoàn chỉh củ cái "hiệ đ?i. Ông ta bắ đ?u
từBớ-nơ Thự ra thì ảh hư?ng củ Bớ-nơđ?i vớ nhóm "Nư?c Đ?c trẻ không lớ đ?n
nhưthế Mun-tơvà Quy-nơgọ Bớ-nơlà thằg đên, đ?i vớ Lau-bơthì Bớ-nơquá dân
chủ quá kiên quyế, chỉđ?i vớ Gút-xcố và Vin-bác thì Bớ-nơmớ có ảh hư?ng lâu
hơ. Đ?c biệ là Gút-xcố nhờBớ-nơrấ nhiề. Ảnh hư?ng lớ nhấ củ Bớ-nơchính là
ởsựtác đ?ng không trông thấ củ ông đ?i vớ dân tộ, mộ dân tộ đ gìn giữtác phẩ củ
ông nhưlà vậ thánh và đ tìm đ?ợ trong đ sứ mạh và sựủg hộtrong thờ kỳtố tă
1832-1840, khi mà nhữg đ?a con chân chính củ tác giả"Nhữg bứ thưgử từPa-
ri"
134
chư ra đ?i, mà đ?i diệ là phái tựdo mớ, triế họ. Nế nhưkhông có ảh hư?ng
trự tiế và gián tiế củ Bớ-nơthì khuynh hư?ng tựdo, bắ nguồ từtrư?ng phái Hê-
ghen, sẽđ?ợ hình thành khó hơ nhiề lắ. Nhưg bây giờtấ cảchỉquy lạ là dọ sạh
nhữg con đ?ờg tưtư?ng đ?y rác rư?i giữ Hê-ghen và Bớ-nơ mà việ đ thì cũg chẳg
khó khă gì cho lắ. Hai ngư?i này đ?ng gầ nhau hơ là ngư?i ta tư?ng. Tính chấ
tựnhiên, quan để lành mạh củ Bớ-nơlà mặ thự tiễ củ nhữg gì mà Hê-ghen muố
nói đ?n, ít ra cũg là vềmặ lý luậ. Cố nhiên, ông I-ung cũg không thấ đ?ợ đề đ.
Thự ra, đ?i vớ ông ta, Bớ-nơở mộ mứ đ? nào đ là mộ nhân vậ đng tôn kính, thậ
chí là mộ nhân vậ có cá tính là cái rấ quý trong nhữg trư?ng hợ nhấ đ?nh, ông ta
có nhữg công lao không thểnào chố cãi đ?ợ, đ?i loạ cũg giốg nhưnhữg công lao
củ Vác-ha-ghen và Puých-clơ đ?c biệ là ông đ viế nhữg bài phê bình kịh rấ hay,
nhưg ông ta là mộ con ngư?i cuồg nhiệ và là mộ kẻtheo chủnghĩ khủg bố mà đ?i
vớ mộ con ngư?i nhưthếthì lạy Chúa, hãy cứ chúng con ra khỏ con
ngư?i đ! Thậ nhụ nhã thay cho cái quan niệ vô vị tầ thư?ng nhưthếvềmộ con ngư?
i đ trởthành kẻđ?i diệ cho tinh thầ củ thờ đ?i mình, chỉnhờriêng có niề tin củ
mình! Cái ông I-ung muố dùng khái niệ tuyệ đ?i đ? tạ ra "Nư?c Đ?c trẻ và thậ chí
cảcá tính củ Gút-xcố nữ, thì không thểnào hiể nổ mộ tính cách đ?n giả nhưBớ-nơ
ông ta không thấ rằg ngay cảnhữg suy luậ cự đan nhấ, cấ tiế nhấ, cũg toát ra mộ
cách tấ yế, mộ cách nhấ quán, từbả chấ sâu kín nhấ củ Bớ-nơ rằg theo bả tính củ
mình Bớ-nơlà mộ ngư?i thuộ phái cộg hòa và đ?i vớ mộ ngư?i cộg hòa thì "Nhữg
bứ thưtừPa-ri" đ?ợ viế quảthậ không phả là quá gay gắ. Hay là ông I-ung chư bao
giờnghe thấ ngư?i Thụ Sĩhoặ ngư?i Bắ Mỹnói vềnhà nư?c quân chủ? Có ai chê
trách ông Bớ-nơrằg ông "chỉxem xét cuộ sốg dư?i giác đ? chính trị? Phả chăg
