khác". Họ cũg xây dựg nhữg luậ để cộg sả chủnghĩ khác củ mình trên nhữg bằg
chứg dự vào nhữg sựthự mà họthậ sựthậ trọg khi lự chọ. Không thểnào tảđ?ợ tính
ngoan cư?ng củ nhữg ngư?i đ; và chỉcó trờ biế là giớ thầ tu đ?nh thắg đ?ợ họbằg
cách nào. ỞMan-se-xtơ chẳg hạ, chi hộ cộg sả có 8 000 hộ viên công khai nhậ hộ
và đng hộ phí; và nế nói rằg mộ nử sốdân trong các giai cấ lao đ?ng ở Man-se-
xtơtán thành quan để củ họvềchếđ? sởhữ, thì đ không phả là nói ngoa, bở vì khi
Oát-xơđ?ng trên diễ đn (diễ đn củ nhữg ngư?i cộg sả giốg nhưlà bụ giảg đ?o củ
tín đ? Cơ Đ?c) nói: "Hôm nay tôi đ?n tham dựmộ cuộ mít-tinh nào đ", - thì có
thểtin chắ rằg đ? nghịmà diễ giảđ?a ra sẽđ?ợ đ sốủg hộ
Nhưg, trong sốnhữg ngư?i xã hộ chủnghĩ cũg có nhữg nhà lý luậ, hay
nhưnhữg ngư?i cộg sả gọ họ nhữg ngư?i vô thầ hoàn toàn, còn nhữg ngư?i kia thì
đ?ợ gọ là nhữg ngư?i vô thầ thự tiễ. Trong sốnhữg nhà lý luậ này, nổ tiếg nhấ có
Sác-lơXao-tu-en ở Bri-xtôn, ngư?i đ xuấ bả tờtạ chí luậ chiế "Tiên tri củ lý trí"
157
,
và vì việ đ mà đ bịphạ mộ nă tù và khoảg 100 p.xt.; dĩnhiên, tiề phạ đ nộ đ?ợ
nhanh chóng nhờtiề đng góp, bở vì mỗ ngư?i dân Anh đ?u có tờbáo củ mình, giúp
đ? các lãnh tụcủ mình nộ phạ, trảtiề nhà thờnhỏhoặ phòng họ củ mình, tham gia
các cuộ mít-tinh củ mình. Nhưg rồ Sác-lơXao-tu-en lạ bịngồ tù; sựviệ là thếnày:
ở Bri-xtôn ngư?i ta phả bán phòng họ, vì ở đ nhữg ngư?i xã hộ chủnghĩ vố đ
không nhiề, và trong sốhọlạ ít nhữg ngư?i giàu có, thếnhưg mộ phòng họ nhưvậ
là mộ vậ khá đ?t tiề. Phòng họ đ?ợ phái Cơ Đ?c giáo mua và biế thành mộ nhà
thờnhỏ Trong buổ lễkhai mạ nhà thờmớ này, nhữg ngư?i xã hộ chủnghĩ và nhữg
ngư?i phái Hiế chư?ng cũg tớ đ đ? nhìn và xem lễ Nhưg khi mụ sưbắ đ?u ca tụg
thư?ng đ? rằg nhờthư?ng đ? mà mọ việ chư?ng
tai
gai mắ đ?u đ?ợ chấ dứ, rằg nơ
mà trư?c đy
ngư?i ta thư?ng lăg mạthư?ng đ?, giờđy sẽlà nơ ca ngợ đ?ng toàn năg, thì họcoi đ
là mộ sựtiế công đ?i vớ họ và vì theo cách hiể củ ngư?i Anh, bấ kỳcuộ tiế công
nào cũg đi phả có sựchốg trả cho nên họđ la lên: Xao-tu-en, Xao-tu-en! Xao-tu-
en hãy lên tiếg chốg trảđ! Lúc đ, Xao-tu-en đ?ng lên và bắ đ?u nói; nhưg các
vịmụ sưcủ phái Cơ Đ?c giáo, dẫ đ?u các tín đ? đ?ợ tổchứ thành đàn củ mình, đ
xông bổvào Xao-tu-en; mộ sốtín đ? khác thì gọ cảh sát, nói là Xao-tu-en phá rố
việ tếlễCơ Đ?c giáo; các mụ sư tựtay nắ giữXao-tu-en, đnh đ?p ông ta (đ là việ
thư?ng xả ra trong nhữg trư?ng hợ nhưvậ) và trao ông ta cho nhân viên cảh sát.
Xao-tu-en tựmình ra lệh cho nhữg tín đ? củ ông ta không đ?ợ kháng cựbằg vũlự;
