diệ đ?n lợ ích tư nhân thô lỗ luậ để củ ông chỉlà biể hiệ vềmặ kinh nghiệ củ mộ
luậ để khác cho rằg con ngư?i là loài ngườ, nhưg vì luậ để này đư?c biể hiệ theo
kinh nghiệ, nên ông trao quyề đ?i diệ lợ ích củ loài không phả cho con ngư?i
tựdo, nhậ thứ đ?ợ mình và sáng tạ, mà là cho con ngư?i thô lỗ mù quáng, lầ lạ
trong nhữg mặ đ?i lậ. Ben-tam làm cho cạh tranh tựdo trởthành bả chấ củ đ?o đ?
c, đề chỉh nhữg quan hệcủ loài ngư?i theo nhữg quy luậ củ sởhữ, nhữg quy luậ củ
vậ theo nhữg quy luậ tựnhiên, và đ là sựhoàn thiệ trậ tựthếgiớ cũ CơĐ?c giáo
nguyên thủ, tứ để cao nhấ củ sựtha hóa, chứkhông phả là sựkhở đ?u trậ tựmớ, là
cái phả do con ngườ nhậ thứ đư?c bả thân sáng tạ ra trong nhữg đề kiệ hoàn toàn
tựdo. ông không vượ ra ngoài giớ hạ củ quố gia, nhưng ông đ tướ bỏmọ nộ dung
củ quố gia, thay thếnhữg nguyên tắ chính trịbằg nhữg nguyên tắ xã hộ, làm cho
tổchứ chính trịtrởthành hình thứ củ nộ dung xã hộ, và bằg cách đ, đ?y mâu thuẫ
tớ đ?nh cao nhấ.
Đ?ng thờ vớ cách mạg công nghiệ, đ?ng dân chủđ xuấ hiệ. Nă 1769,
G.Hoóc-nơTu-cơđ lậ ra Hộ khở thả dựluậ vềquyề, trong đ lầ đ?u tiên, kểtừthờ cộg
hòa đ?n nay, nhữg nguyên tắ dân chủlạ đ?ợ thả luậ. Cũg nhưởPháp, các nhà dân
chủđ?u là nhữg ngườ chỉcó họ vềmặ triế họ, nhưg chẳg bao lâu họcũg thấ rằg các
giai cấ lớ trên và trung gian có thái đ? thù đ?ch đ?i vớ họvà chỉcó giai cấ công
nhân mớ lắg nghe nhữg nguyên lý củ họ Họđ nhanh chóng lậ ra mộ chính đ?ng
trong giai cấ công nhân và ngay từnă 1794, đ?ng này đ khá mạh, nhưng vẫ còn
chư đ? mạh đ? có thểhoạ đ?ng liên tụ. Từnă 1797 đ?n hế nă 1816, ngườ ta không
còn nghe nói gì vềđ?ng này nữ; trong nhữg nă bão táp, từ1816 đ?n hế 1823, đ?ng
lạ hoạ đ?ng rấ mạh, nhưng rồ lạ rơ vào tình trạg nằ im cho tớ cuộ Cách mạg
tháng Bả. Từđ, đ?ng vẫ duy trì ý nghĩ củ mình bên cạh nhữg đ?ng cũvà lúc nào
cũg tiế lên, nhưsau này chúng ta sẽthấ.
Kế quảquan trọg nhấ củ thếkỷXVIII đ?i vớ nư?c Anh là sựhình thành giai cấ
vô sả do có cuộ cách mạg công nghiệ. Công nghiệ mớ bao giờcũg đi hỏ mộ khố
đng công nhân có sẵ đ? cung cấ cho vô sốnhữg ngành lao đ?ng mớ, hơ nữ lạ đi hỏ
nhữg công nhân trướ đy chưa từg có. Trướ nă 1780, ởAnh, rấ ít vô sả; và tình
hình đ tấ yế phả toát ra từhoàn cảh xã hộ củ đ?t nư?c đ đư?c trình bày trên đy.
Công nghiệ đ tậ trung lao đ?ng vào trong các công xưởg và thành thị sựkế hợ hoạ
đ?ng công nghiệ vớ hoạ đ?ng nông nghiệ đ không thểthự hiệ đư?c nữ, và giai cấ
công nhân mớ phả hoàn toàn trông mong vào lao đ?ng củ mình mà thôi. Đề trướ
đy là ngoạ lệthì nay đ trởthành thông lệvà dầ dầ đ?ợ phổcậ đ?n cảnhân dân lao đ?
