CHƯƠNG XVII
VLADIMIR ALEXANDROVICH KRIUCHKOV
Chủ tịch KGB (10/1988 - 8/1991)
V.A.Kriuchkov sinh năm 1924 ở Saritsyno trong một gia đình công nhân.
Bản thân ông làm công nhân ở nhà máy, rồi làm công tác Đoàn. Năm 1946
làm Phó Bí thư Thành đoàn Stalingrad. Từ đó ông được Viện kiểm sát lấy
sang làm điều tra viên, rồi Chánh công tố quận. Ông vào học hàm thụ Đại
học Luật Saratov và tốt nghiệp năm 1949.
Năm 1951, Thành uỷ Stalingrad cử ông đi học ở Học viên Ngoại giao ở
Matxcơva - là nơi đào tạo các cán bộ đã có kinh nghiệm và thâm niên công
tác thành các cán bộ ngoại giao. Ở đây, bên cạnh các môn học khác, ông
học một ngoại ngữ khó là tiếng Hung.
Năm 1954, tốt nghiệp Học viện, Kriuchkov về công tác ở Bộ Ngoại giao
lúc đó do A.A.Gromyko đang lên làm Thứ trưởng thứ nhất. Không khí và
ngày làm việc dần dần trở lại bình thường không còn căng thẳng như thời
Molotov làm Bộ trưởng. Nhưng các cán bộ ngoại giao cũng vẫn chỉ là
những công chức mẫn cán được giao thực hiện các công việc nhỏ nhặt.
Năm 1955, Kriuchkov được cử đi làm Bí thư thứ ba Đại sứ quán Liên Xô
tại Hungari. Đại sứ là Iu.V.Andropov - một cán bộ Đảng hơn 40 tuổi giàu
kinh nghiệm. Đây là một dịp may cho Kriuchkov. Ông sẽ cùng đi và phục
vụ dưới trướng của Andropov, được Andropov giúp đỡ chỉ bảo cho đến tận
cuối đời Andropov.
Kriuchkov nhớ mãi những ngày diễn ra cuộc bạo động ở Hungari, khi sứ
quán Liên Xô bị bao vây, rồi những đêm mất ngủ, những cuộc gặp bí mật
đầy nguy hiểm với các đồng chí Hungari. Kriuchkov cũng như Andropov,
cho rằng nguyên nhân của mọi chuyện là sự mềm yếu của lãnh đạo
Hungari. Mấy chục năm đã trôi qua, Kriuchkov vẫn tin rằng Liên Xô và Sứ
quán Liên Xô lúc đó đã hành động đúng.