CHƯƠNG II
VIACHESLAV RUDOLFOVICH MENJINSKI
Cục trưởng Cục chính trị quốc gia (7/1926 - 5/1934)
Trong tất cả các Chủ tịch An ninh Liên Xô, Menjinski có lẽ là nhân vật
mờ nhạt nhất, mặc dù ông đứng đầu cơ quan này 8 năm - lâu hơn cả
Yagoda và Ejov cộng lại, và mặc dù đã nghe ra những phương pháp làm
việc được những người kế nhiệm ông sử dụng một cách đầy đủ và triệt để.
Ông là người cao hơn họ một cái đầu, mà họ - những người thừa kế - chỉ đi
theo con đường mà ông đã vạch ra, chứ ở địa vị ông chưa chắc họ đã nghe
ra được những phương pháp đó.
Điều không may có lẽ là ở chỗ Menjinski lỗi lạc hơn các đồng nghiệp
của mình. Một con người dễ chịu, nhẹ nhàng, cởi mở, khiêm tốn, vô tư và
rất trí thức - đó là những nét tính cách đọng lại trong bức chân dung của
Menjinski. Thời gian cuối trên cương vị Chủ tịch cơ quan an ninh, nhà cách
mạng Bônsêvích trung kiên Menjinski bị ốm nặng, nhiều thời gian phải ở
nhà riêng ở ngoại ô, vui trồng hoa và làm các phản ứng hóa học trong
phòng thí nghiệm. Không có điều kiện đi sâu vào mọi chi tiết công vụ, ông
phải bằng lòng với những thông tin mà người phó thứ nhất của ông là
Yagoda báo cáo. Tuy nhiên, cho rằng mọi việc đều do Yagoda làm là hoàn
toàn sai. Chính Menjinski là người đã soạn thảo đường lối và chiến thuật
tiêu diệt ku-lắc như một giai cấp, cử các nhóm khủng bố ra nước ngoài để
ám sát các kẻ thù của chế độ Xô viết và đề xuất việc mở phiên toà xét xử
các vụ án đầu tiên ở Matxcơva trong loạt các vụ án đã làm chấn động
không chỉ cả nước mà toàn thế giới.
Chính Menjinski khởi đầu đã là lý thuyết gia của hệ phương pháp An
ninh Liên Xô, và nếu quy mô những việc làm của Menjinski chưa phải như
của những người sẽ kế nhiệm ông là chỉ vì Stalin chưa đòi hỏi một người
như thế.
