làm rõ được cha mẹ ông là ai. Nhưng thôi, điều đó cũng không quan trọng
lắm. Về bản thân ông, người ta được biết ông rất ít học - đâu chỉ lớp 3 - lớp
4, nhưng chữ viết đẹp và rõ ràng. Ejov khai trong lý lịch là đã từng làm
công nhân nhà máy Putilov (cơ sở công nghiệp hàng đầu trên địa bàn
Peterbua - ND). Đối với một cán bộ xuất thân từ thành phần cơ bản, điểm
này là rất vinh dự. Nhưng hồ sơ lao động trong giai đoạn này của ông
không thấy lưu lại. Ông đi bộ đội mấy năm, nhưng dường như không ra
mặt trận. Trong thời gian ông đang lên cao, người ta viết là ông đã từng
hoạt động cách mạng - điều mà dường như cũng không rõ rệt lắm. Tuy vậy,
trước cách mạng tháng Mười ít lâu - tháng năm năm 1917, ông gia nhập
Đảng Bônsêvích. Trong thời gian nội chiến, ông làm chính trị viên một cơ
sở đào tạo kỹ thuật viên cơ điện và vô tuyến điện của quân đội. Chức vụ
này được Cục trưởng Cục chính trị của Hội đồng quân sự cách mạng phê
duyệt, cho nên tên ông được đưa vào danh sách cán bộ do Trung ương quản
lý.
Ejov lấy vợ là một phụ nữ có học thức tên là Antonina Alexeevna Titova,
không những tốt nghiệp trung học, mà còn học Đại học tổng hợp Kazan. Bà
lên Matxcơva làm Trưởng ban văn hoá của Liên hiệp công đoàn ngành hoá
chất. Và Ejov sau đó một thời gian cũng chuyển về Matxcơva theo vợ.
Trung ương Đảng để ý đến anh cán bộ Đảng trẻ tuổi, và nửa năm sau
(2/1922) cử anh về tỉnh tự trị Mariskaya làm Bí thư Đảng bộ. Các nhà sử
học cố tìm xem ai là người đỡ đầu Ejov lên các chức vụ như vậy và lọt vào
hàng ngũ cán bộ cấp cao, nhưng không tìm ra. Có lẽ trong những năm đó
Đảng đang thiếu cán bộ, rất cần những người có hiểu biết để làm nhiệm vụ
Bí thư Đảng. Mà Nicolai Ivanovich Ejov nổi lên là một cán bộ có triển
vọng, một người rất có hiểu biết. Theo đánh giá của giáo sư V.F.Nekrasov,
những ưu điểm nổi bật của Ejov là trí thông minh bẩm sinh mang tính thực
tiễn của người công nhân, đầu óc biết định hướng, và sau này là lòng trung
thành với Stalin, không phải làm ra bộ trung thành mà trung thành thật sự.
Tháng 3 năm 1922, Ejov và vợ đi đến thành phố Ioskar Ola, vợ ông phụ
trách công tác lịch sử Đảng ở tỉnh ủy này. Bà đã viết hai ba bài báo cho
chồng mang tên ở tạp chí của địa phương. Nhưng quan hệ của Ejov với các
