Tiến trình toàn cầu hóa đã bắt đầu từ thập niên 1960 nhưng mãi đến thập
niên 1990 thì người ta mới đặt tên cụ thể và thừa nhận rộng rãi tiến trình
này, ngay sau khi bức tường Berlin sụp đổ. Các công ty đa quốc gia đã tồn
tại từ nhiều thập niên, nhưng một tập đoàn toàn cầu kiểu mới lại là chuyện
khác. Một công ty đa quốc gia có nguồn gốc và sự vận hành chính yếu tại
một quốc gia nhất định, nó trải rộng các hoạt động ra ngoài quốc gia đó
thông qua các chi nhánh và liên minh. Công ty đa quốc gia này có thể hiện
diện tại rất nhiều nước khác nhau, nhưng nó có xu hướng bảo tồn bản sắc
quốc gia xuất xứ tại bất cứ nơi nào mà nó có hoạt động.
Công ty toàn cầu kiểu mới lại thể hiện đặc trưng khác – đó là yếu tố toàn
cầu. Công ty dạng này che giấu bản sắc quốc gia của mình, càng giấu kỹ
càng tốt, và tạo dựng nên một bản sắc mới như một thương hiệu toàn cầu mà
không hề mang tính quốc gia. Các quyết định về việc chọn vị trí cho các nhà
máy và trung tâm phân phối, phát hành cổ phiếu hoặc trái phiếu dưới nhiều
loại tiền tệ khác nhau đều dựa trên sự cân nhắc về chi phí, logistics và lợi
nhuận – không quan tâm đến việc ưu tiên chọn quốc gia nào làm nguồn gốc
xuất xứ.
Toàn cầu hóa được phát sinh không phải thông qua sự khởi xướng của bất
kỳ chính sách mới nào, mà là thông qua việc bãi bỏ nhiều chính sách cũ. Từ
khi Thế chiến thứ Hai kết thúc cho đến khi cuộc Chiến tranh Lạnh đã tàn,
thế giới này đã bị phân chia không những chỉ bằng Bức màn Sắt ngăn cách
khối Xã hội chủ nghĩa và khối Tư bản, mà còn bằng những hạn chế được áp
đặt ngay trong nội bộ các quốc gia tư bản. Những hạn chế này bao gồm sự
kiểm soát vốn cản trợ việc tự do đầu tư xuyên biên giới và các loại thuế áp
lên những khoản thanh toán liên quan đến dạng đầu tư này. Các thị trường
chứng khoán chỉ giới hạn trong số các doanh nghiệp nội địa và hầu hết các
ngân hàng đều không được phép có sự sở hữu của nước ngoài. Các tòa án và
giới chính khách đều làm nghiêng “sân chơi” nhằm tạo thuận lợi cho các cầu
thủ đội nhà, và sự tôn trọng thực thi các quyền về sở hữu trí tuệ chỉ rải rác
đâu đó là cùng. Thế giới khi đó đã bị phân mảnh, có phân biệt đối xử cao độ
và rất đắt đỏ đối với các doanh nghiệp có tham vọng quốc tế.
