Những vấn đề đặt ra và những thuộc tính mở rộng
Bất đồng xa hơn của những học thuyết nhân cách là việc sử dụng thuật
ngữ và khái niệm một cách tương đối từ những ngành kiến thức khác nhau.
Nhiều nhà lý luận đã dựa vào toàn bộ những khái niệm tâm lý trong việc
giải thích và tiên đoán hành vi. Nhóm các nhà lý luận khác dung những
khái niệm vay mượn (với mức độ nhiều hay ít) từ những ngành khoa học
khác. Vấn đề đặt ra đầu tiên là, sự liên hệ giữa các ngành như thế (Hall &
Lindzey 1978) là thích hợp, cần thiết hay không; và thứ hai là,những kiểu
đặc trưng nào có thể được sử dụng và sử dụng ở mức độ nào.
Những học thuyết cũng có thể được phân biệt dưới dạng sử dụng của hai
thuộc tính nhân cách có liên quan: Sự tự đánh giá và trung tâm điều khiển.
Trong nhiều học thuyết, cấu trúc và động lực của nhân cách xoay quanh
quan điểm trung tâm là cá nhân liên tục đánh giá chính bản thân mình. Cơ
chế của quá trình đánh giá này là một khái niệm tự thân, một cấu trúc tự
thân, hoặc đơn giản, tự thân nhận thức và phân tích chính bản thân theo
những cách đặc thù trong mối liên hệ với môi trường. Mỗi một kích thích
hoặc tình huống khởi đầu, mỗi hành vi của cá nhân được quan tâm và đánh
giá dưới dạng của mối quan hệ giữa nó với khái niệm tự thân. Những học
thuyết khác cho rằng không có khái niệm tự thân, và quá trình tự đánh giá,
nếu nói hoàn toàn chính xác là không quan trọng. Câu hỏi liên quan đến
những trung tâm điều khiển là có hay không nhà lý luận bao hàm những
cấu trúc nhân cách, với một thành tố đặc thù bắt buộc những cái khác trong
việc quyết định động lực và hành vi nhân cách. Một số học thuyết đặt sự
điều khiển lên một hoặc hai trung tâm như thế, những người khác lại trải sự
điều khiển phủ trên một số lớn các thành tố. Ngoài ra, một số học thuyết
khác thay đổi trung tâm điều khiển khi nhân cách phát triển. Trong một số
học thuyết, trung tâm điều khiển là tự thân hoặc khái niệm tự thân; trong
những thuyết khác nó có thể là thành tố nào đó của nhân cách.
Khi những học thuyết đặc trưng được quan tâm, đương nhiên nó sẽ đối
xử không công bằng đối với tất cả các dạng của cá tính. Một câu hỏi khác
được đặt ra khi chúng ta so sánh những học thuyết, là một học thuyết áp
