Sự kiểm soát nhận thức
Bandura đã mặc nhiên công nhận là các ảnh hưởng bên ngoài đối với
hành vi hoạt động qua trung gian của các yếu tố nhận thức. Các tiến trình
nhận thức liên quan đến việc quyết định biến cố nào trong nhiều biến cố
bên ngoài sẽ được quan sát và cá nhân sẽ tiếp nhận, phản ứng với các biến
cố này như thế nào. Nhận thức ảnh hưởng đến hành vi về một số phương
diện. Trước tiên, một động cơ thúc đẩy nào đó được căn cứ theo nhận thức
trong đó, trong một số trường hợp, các hành động có thể phát sinh không
phải từ sự kích thích bên ngoài mà từ các hoạt động nhận thức nội tại. Do
đó, những ý nghĩ về hậu quả tương lai của một hành vi có thể đang thúc
đẩy, và về mặt nhận thức các mục tiêu được ấn định có thể thúc đẩy hành
vi. Tổng quát hơn, qua nhận thức “mọi người hoạt động như những tác
nhân tích cực trong sự năng động của chính mình” (Bandura 1977b, trang
165).
Nhận thức cũng giữ một số vai trò khác trong việc quyết định hành vi.
Như chúng ta đã thấy, chúng dùng để đưa ra những trình bày về các sự kiện
qua đó hành vi được hướng dẫn. Ví dụ, kỹ sư hàng không về mặt nhận thức
sẽ cố gắng quyết định là một máy bay mới được thiết kế để bay hơn là chế
tạo máy bay rồi sau đó sử dụng tiến trình thử và sai.
