45. SỰ TĂNG GIÁ CỦA NHÂN DÂN TỆ (RMB)
Mỹ có thâm hụt ngoại thương rất lớn với Trung Quốc và các nước, đồng
thời lãi suất tiền gửi liên ngân hàng hiện cũng rất thấp, chỉ 1 %. Thông
thường một kết hợp như vậy sẽ làm cho đồng tiền yếu đi. Người dân giữ rất
nhiều đô-la (thu từ hàng bán sang Mỹ) và không có lý do gì để mua trái
phiếu của Mỹ. Tuy nhiên, Nhật, Trung Quốc và các nước khác quyết định
cho chính phủ Mỹ vay nợ, để ngăn không cho đồng tiền của mình mạnh lên
so với đô-la. Điều này giúp bọ bảo vệ hàng xuất khẩu và làm suy yếu hoạt
động sản xuất ở Mỹ, nơi mà trong ba năm qua đã mất gần 3 triệu việc làm.
Kết quả, Mỹ đang yêu cầu Trung Quốc thay đổi giá trị đồng RMB so với
đô-la.
Một RMB nay có giá trị 12 xen (8,28 RMB/$), và chính phủ Trung Quốc
không cho phép thay đổi tỉ giá này. Họ e rằng RMB mạnh hơn, ví dụ bằng
14 xen, (7,1 RMB/$) sẽ giúp Mỹ xuất khẩu nhiều hơn sang Trung Quốc,
trong khi nhập khẩu ít hơn từ nước này. Khi đó, một áo sơ mi Trung Quốc
giá 100 RMB sẽ tăng từ 12 lên 14 đô-la, cho các nhà sản xuất sơ mi Mỹ
(hay nước khác) một cơ hội cạnh tranh tốt hơn. Vì Trung Quốc xuất khẩu
sang Mỹ gấp 5 lần nhập khẩu nên Mỹ cho rằng nâng giá RMB là hợp lý và
cần thiết.
Nếu Trung Quốc không thay đổi tỉ giá, có khả năng những động thái bảo
hộ sẽ được Quốc hội Mỹ khởi xướng và tổng thống Bush phê chuẩn. Ngay
cả nếu không có điều này, thặng dư thương mại cộng với các dòng vốn
chảy vào đang tạo ra một bong bóng thanh khoản ở Trung Quốc. Giá thực
bất động sản đang tăng rất nhanh, các chuyên gia lo rằng nợ ngân hàng
được đảm bảo bằng bất động sản có thể trở thành khó đòi nếu tình trạng
bong bóng này đổ vỡ. Các ngân hàng vốn yếu kém của Trung Quốc sẽ bị
thiệt hại và làm trì trệ nền kinh tế. Do đó, có khả năng Trung Quốc sau
cùng sẽ thay đổi tỉ giá hối đoái để tránh những vấn đề này.
(Saigon Times Daily 17-11-2003 )
