95. SỬ DỤNG MA TRẬN 2X2 ĐỂ PHÂN LOẠI DỰ ÁN
Một trong những mục tiêu quan trọng của thẩm định dự án là chọn lựa
dự án tốt và loại bỏ dự án không tốt. Cụ thể hơn, nhà phân tích nên chấp
thuận các dự án tốt dựa trên quan điểm kinh tế. có thể nói đơn giản rằng
những dự án tốt làm tăng của cải của quốc gia còn những dự án xấu thì
ngược lại. Quan điểm kinh tế (hay còn gọi là quan điểm xã hội) xét đến
những lợi ích thực mà các bên liên quan trong dự án nhận được và giá trị
thực của nguồn lực mà dự án sử dụng. Khi có biến dạng trong nền kinh tế,
khác biệt giữa ngân lưu kinh tế và ngân lưu tài chính có thể lớn. Một dự án
được xem là tốt theo quan điểm xã hội nếu ngân lưu (kinh tế) ròng là dương
sau khi đã được qui đổi theo suất chiết khấu kinh tế.
Chúng ta có thể sử dụng ma trận 2x2 bên dưới để tóm tắt các nguyên tắc
quyết định khi đánh giá một dự án. Nếu dự án được xem là tốt xét theo cả
hai quan điểm kinh tế và tài chính, quyết định là đơn giản: chúng ta nên
chấp thuận dự án (ở bên trái phía trên). Tương tự nếu đây là dự án tồi xét
theo cả hai quan điểm kinh tế và tài chính, quyết định cũng đơn giản: chúng
ta nên từ chối dự án (ở bên phải phía dưới).
Nguyên tắc quyết định đối với hai ô còn lại là khá rắc rối. Ở ô bên trái
phía dưới, dự án không tốt theo quan điểm kinh tế nên chúng ta không chấp
thuận. Tuy nhiên, những bên liên quan có quyền lợi đặc biệt về mặt tài
chính của dự án có thể gây áp lực mạnh để dự án được chấp thuận, ở ô bên