cho sông nước. Cầu xin trời đất cho trôi về bản quán, đừng cho lủ giặc vớt
được, mà cũng đừng chìm vào bụng cá dạ tôm." Khấn xong, nàng gieo
mình xuống nước. Lúc đó là ngày 12 tháng hai.
Mấy hôm sau, nhân dân khu Cự Lại, thấy người và vật không được yên ổn,
lấy làm lo lắng, thì được tin báo là bên bờ sông có xác người trôi dạt vào.
Xem kỹ, biết đúng là Ngọc Quang nữ tướng, dân làng vớt lên mai táng, lập
miếu thờ, tôn hiệu là Ngọc Quang Công chúa.
Đến đời vua Lý Thái Tông, có năm hạn hán lớn, nhà vua lập đàn cầu mưa,
mộng thấy một nàng công chúa, liền hỏi chuyện. Nàng thưa rằng: "Thiếp là
thần ở thôn Cự lại, tên Tiên họ Vương, vâng lệng trời xuống làm mưa theo
lời cầu khẩn của nhà vua." Vua Thái Tông tỉnh dậy, nhìn ra ngoài trời, quả
nhiên mưa như trút nước. Nhà vua cho tra lại tích cũ, giáng chỉ cho dân địa
phương thờ phụng theo nghi lễ đầy đủ hơn và tặng thêm hai chữ trong duệ
hiệu, thành: Ngọc Quang Thiên Hương Công Chúa.
THIỀU HOA CÔNG CHÚA
Tại động Lăng Xương thuộc huyện Thanh Châu bên sông Đà có hai vợ
chồng ông bà Hoàng Phụ và Đào Thị Côn, sanh được một người con gái
đặt tên là Thiều Hoa. Trước khi sanh, bà Côn đã nằm mộng thấy có một
nàng thiếu nữ tự xưng là con của thần Tản Viên, xin đầu thai, nên đối với
Thiều Hoa, hai ông bà rất yêu quí và hy vọng. Nhưng khi nàng 16 tuổi thì
cha mẹ mất. Nàng tìm đến xin ở chùa Phúc Khánh, xã Song Quan. Nhà sư
ở đây là người có chí lớn, muốn trừ bọn giặc Hán, nên rắp tâm tìm kiếm đồ
đệ, ngày thì đèn nhang kinh kệ, tối đến luyện tập binh thư binh pháp và tập
tành cung kiếm. Thiều Hoa là cô gái khỏe mạnh, sáng dạ, học mau tấn tới
và lại tỏ ra rất nhiều biệt tài. Nhất là tài đánh gậy, ném lao. Chả là khi ở với
bố mẹ, trong hoàn cảnh nghèo nàn, đi rẫy cỏ đồi nương, hau bắt cá ở các ao
hồ khe suối. Nàng thường cùng chúng chơi đánh cầu, đánh phết.
Thấy Thiều Hoa đã trưởng thành, nhà sư khuyên nàng cùng với những
đồng môn khác đến ứng nghĩa dưới lá cờ của bà Trưng. Tại Mê Linh,
những tráng sĩ trai gái sông Đà sông Thao được bà Trưng tiếp đón nồng
nhiệt. Thiều Hoa được phong là Đông Cung Tướng Quân, nhiều lần giáp
trận với giặc Hán đều được toàn thắng.