III. Khi tâm điểm của hứng thú
quan sát trở nên bớt tính cá nhân, bớt
mang tính cách phương tiện để thực thi
những mục đích của một ai đó, bớt tính
thẩm mỹ, bớt có cách dự phần vào trong
một hiệu ứng cảm xúc tổng thể, khi ấy
quan sát trở nên có chất lượng trí tuệ
một cách rõ ràng hơn. Học sinh học
quan sát nhằm mục đích (i) thấy mình
đang gặp phải loại rắc rối kiểu gì (ii) suy
diễn các lập luận giải thích có tính giả
thuyết cho những đặc điểm còn gây băn
khoăn mà sự quan sát làm phát lộ; và
(iii) thử nghiệm các ý kiến đã gợi ra từ
đó.
vừa phải bao quát
Ngắn gọn, quan sát trở nên có tính
khoa học tự bản chất, về những quan sát
đó, có thể nói chúng cần nương theo sự
hòa điệu giữa tính bao quát và tính
chuyên chú. Các vấn đề trở nên dứt
khoát, còn những giải thích được gợi mở
trở nên có ý nghĩa do có sự hoán chuyển
nhất định giữa việc đem vấn đề đặt vào
hết loạt các sự kiện có liên quan và một
sự nghiên cứu chính xác tỉ mỉ đối với
một vài sự kiện chọn lọc. Sự quan sát
khoáng đạt và ít đi sâu vào tiểu tiết là
cần thiết để đem đến cho người học một
cảm giác về thực trạng của lĩnh vực
đang tìm hiểu, một cảm nhận về các
