tới cái kết cục được loại ra khỏi chuỗi
những ý tưởng và các hành vi tạo thành
chơi đùa, mỗi phần tử của chuỗi ấy bị
cắt rời khỏi cái khác và trở nên không
tưởng, bị ép buộc và vô mục tiêu; kéo
theo chỉ là trò dại dột. Có một xu hướng
nghịch dại cố hữu ở trẻ em cũng như ở
loài động vật; xu hướng đó cũng không
hẳn là xấu, ít ra nó ngăn không để sa vào
những lối mòn. Nhưng khi xu hướng đó
quá mạnh nó dẫn đến sự quá trớn và tan
vỡ; và cách duy nhất ngăn chặn hệ quả
này là làm lưu tâm để cho những kết quả
đi vào trong ngay cả hành động tự do
nhất.
cũng như làm việc không hóa thành khổ sai
Sự quan tâm quá mức tới kết quả
làm cho công việc trở nên cực nhọc. Nói
theo nghĩa cực nhọc tức là những hành
động trong đó niềm hứng khởi ở kết quả
không đủ lan tỏa trọn vẹn vào phương
tiện đạt tới kết quả. Khi nào một việc trở
thành cực nhọc, quá trình thực hiện mất
hết giá trị đối với người làm; anh ta chỉ
quan tâm tới cái sẽ đạt được lúc kết thúc
việc đó. Bản thân việc làm, việc bỏ ra
công sức, là vô cùng khó chịu; nó chỉ là
một sự đày ải phải diễn ra, chỉ vì nếu
không như thế thì sẽ lỡ mất một kết cuộc
hệ trọng nào đấy. Giờ đây điều đã quá
quen là trong những việc thế gian có
