liệu, hòa hợp với tính đơn nhất và sự
định rõ phương hướng. Nó đối lập với
cả tính đồng bộ sáo mòn máy móc cũng
như kiểu nhảy cóc được chăng hay chớ.
Về những trẻ nhỏ sáng dạ, không ít khi
người ta hay nói “nếu chúng chịu yên
thân một chỗ, chúng có thể làm được
mọi thứ”, vì chúng nhanh nhẹn và dễ
tiếp thu trong bất cứ phản ứng cụ thể
nào. Chỉ có điều, thật đáng tiếc, chúng
hiếm khi chịu ở yên một chỗ.
Mặt khác, nếu chỉ không bị chuyển
hướng thôi thì vẫn chưa đủ. Mục tiêu
của chúng ta không phải là sự nhất quán
thái quá và cuồng nhiệt. Sự tập trung
tinh thần không có nghĩa là sự chôn
cứng, cũng không phải là sự ghì chặt
hay sự tê liệt của luồng ý kiến. Nó có
nghĩa là sự đa dạng và thay đổi của các
ý kiến kết hợp thành một khuynh hướng
kiên định duy nhất vận động về phía một
kết luận thống nhất. Các ý nghĩ được tập
trung không phải bằng cách bị giữ cho
im lìm và thụ động mà bằng cách được
giữ cho vận động về phía một đối tượng,
như thể một vị tướng tập hợp binh sĩ của
mình để tấn công hay phòng ngự. Tập
trung trí não vào một đối tượng giống
như bẻ lái một con tàu đi đúng lộ trình;
nó ngụ ý sự liên tục thay đổi vị trí kết
hợp với sự hợp nhất về phương hướng.
