đáng chú ý nhất trên đường tìm kiếm: núi Lão Hổ Sơn nằm trên địa
bàn thôn Kim Lăng, thuộc thành phố Nam Kinh, tỉnh Giang Tô. Theo
ông đoán định, đó là nơi có mộ của Hồ Quý Ly và gia tộc họ sau cơn
quốc nạn.
Từ đó, ông mong sao đến tận Nam Kinh tham cứu thực địa. Nhưng
mãi sau năm 1975, lúc đã vào Nam để tiến hành các cuộc khai quật
khảo cổ học mới, ông vẫn chưa có cơ hội thực hiện. Đến đầu thập niên
1990, ông được cộng tác với nhiều người cùng chung chí hướng tại
Thành phố Hồ Chí Minh, nên dự định đi tìm lăng mộ họ Hồ bên Trung
Quốc lại sống dậy mãnh liệt. Nhất là, như ông nói: “Suốt mấy đêm
liền tôi không ngủ được, hình như có sức mạnh siêu hình hối thúc tôi
lên đường. Tôi linh tính cơ hội đang đến gần. Hễ chợp mắt ngủ được
một lát thì có ai đó lay thức dậy, bắt tôi tưởng tượng về một chuyến đi
tìm mộ mà tôi chưa đủ điều kiện để sắp đặt. Không ngủ được, tôi lại
ngồi dậy lôi tấm bản đổ đã cũ rách vì xem quá nhiều lần ra xem đi
xem lại mấy lần nữa, để mắt đến khu vực thành phố Nam Kinh thuộc
tỉnh Giang Tô trên bản đồ. Đó là nơi giam giữ tù binh gồm những
người Việt Nam yêu nước chống quân Minh xâm lược thuở nào. Tôi
nhủ thầm đâu là núi Lão Hổ Sơn, đâu là thôn Kim Lăng, nơi chôn
những nắm xương tàn của người Việt bị đày sang và có thể là nơi
hoàng đế Hồ Quý Ly an nghỉ. Tôi lại tự hỏi suốt 600 năm qua, những
linh hồn xa quê lạc xứ ấy phải chịu cảnh mồ hoang cỏ rậm, ai là người
lo hương khói cho họ? Lòng tôi quặn đau cùng cảnh ấy và tôi thề rằng
quyết làm sáng tỏ sự việc mặc cho hậu thế hiểu họ sao thì hiểu...”.
Không lâu sau những đêm có giấc mơ lặp đi lặp lại về cuộc gặp gỡ với
những người lạ mặt, mà nhà khảo cổ học Đỗ Đình Truật đoán là các
linh hồn viễn xứ thì ông có được cơ hội để bay đến tận thành phố Nam
Kinh vào năm 2004.
ĐẾN VÙNG MỘ TÁNG LÃO HỔ SƠN
Cách thành phố Nam Kinh, tỉnh Giang Tô (Trung Quốc) khoảng 20
cây số có một vùng núi âm u, vắng vẻ với các bãi tha ma chập chùng
