trong cỏ dại, đã trải nhiều thế kỷ mộ táng - đó là vùng Lão Hổ Sơn -
nơi nhà khảo cổ học Đỗ Đình Truật và những cộng sự của ông đoán
định có mộ cổ của vua Hồ Quý Ly.
Đến nay ông Đỗ Đình Truật cùng tất cả cộng sự vẫn còn nguyên
những thao thức chưa nguôi vì tuy đến được nơi đó cách đây 6 năm
(vào 2004) nhưng do vướng một số trở ngại, khúc mắc, nên việc khai
quật và tìm kiếm vẫn chưa thực hiện thích đáng và rốt ráo được, về
việc này, nhà khảo cổ học lão thành Đỗ Đình Truật thay mặt mọi
người cùng chung sức trong việc tìm kiếm mộ Hồ Quý Ly tại Trung
Quốc đã nói với phóng viên Báo Thanh Niên trong cuộc tiếp xúc gần
đây nhất, vào ngày 9-8-2010, như sau:
Tôi đặt chân đến Thành phố Nam Kinh vào một buổi sớm mùa thu.
Thành phố này có lịch sử tạo lập ngót 2.400 năm qua, nghĩa là bắt đầu
từ năm 333 trước Công nguyên khi vua nước Sở bấy giờ là Sở Uy
Vương ra lệnh xây thành Kim Lăng trên đất Nam Kinh ngày nay. Rồi
trải qua các đời Ngô, Tấn, Tống, Tề, Lương, Trần, Nam Đường, cho
đến đời Minh có hết thảy 8 vương triều lấy Nam Kinh làm kinh đô.
Kinh đô này có nhiều truyền thuyết đầy chất thơ về một loại đá hiếm
có tên là đá Vũ Hoa. Đây là loại đá đặc sản của vùng Nam Kinh cổ
kính. Người ta kể rằng, xưa kia lâu lắm rồi, có một dạo hoa từ đâu trên
trời không biết đã rơi xuống như mưa trên vùng đất Nam Kinh. Những
nơi có mưa hoa thì đất ở đó cứng lại thành đá, rất đẹp, trên đá in hẳn
hình các bông hoa rơi thân vào đó. Loại đá ấy đã được vua đầu nhà
Minh là Chu Nguyên Chương lấy xây thành quách Nam Kinh với quy
mô lớn; đến nay tường thành bằn g đá của thời Minh vẫn còn khoảng
20 km và trở thành di tích hiếm quý của Trung Quốc. Chính đá Vũ
Hoa ấy cũng có mặt ở lãnh địa Lão Hổ Sơn quanh những ngôi mộ của
con cháu họ Hồ bị quân Minh bắt từ nước Việt giải về Nam Kinh thời
trước. Nhất là dưới lòng đất đổi Lão Hổ Sơn có thể còn ôm ấp tro tàn
của vị vua Hồ Quý Ly từng chống quân Minh xâm lược vào ngót 600
năm trước. Trên chuyến tàu đến Thành phố Nam Kinh vào ban đêm,
