của Thành phố Nam Kinh đẽo gọt dần - nên “mất đất” nhiều, sỗ diện
tích còn lại ngày càng khiêm tốn, trong đó có ba quả đồi không lớn
lắm đã trở thành bãi tha ma đủ loại mộ, phẩn nhiều không bia ký và
tuyệt nhiên không có bóng dáng của con người lui tới rẫy cỏ, chăm
sóc, khói hương. Chỉ có thấy mây vờn trên các đỉnh đồi, vôi một vài
loài chim bay tới bay lui trên không gian vắng lạnh mà thôi... Trở lại
việc chính là tìm mộ Hồ Quý Ly có nằm ở đó hay không. Nếu căn cứ
vào Minh sử thì cha con, thân thích của vua Hồ Quý Ly và các bộ
tướng bị bắt, một phần tù binh ấy bị đưa ra công trường để tiếp tục
xây thành Giang Tô, một số khác bị đưa khỏi Nam Kinh, tách ra đê đi
xây thành Bắc Kinh. Vì lúc bấy giờ, thành Bắc Kinh củng đang được
xây dựng, sau này trở thành kinh đô nhà Minh. Một bằng chứng hiển
nhiên của sỗ người Việt bị bắt đi xây thành Bắc Kinh là sự có mặt của
một nhân vật nổi tiếng được sử sách Trung Quốc nhắc đến là kiến trúc
sư Nguyễn An”.
Về bằng chứng trên, gần đây trong tài liệu in thành sách với tựa
Kiều bào và quê hương, dày hơn 970 trang, của nhiều tác giả (NXB
Trẻ, 2006) do Trần Bạch Đằng, Dương Đình Thảo, Nguyễn Ngọc Hà
làm cố vấn biên soạn, chủ biên là Viện sĩ - Tiến sĩ Nguyễn Chơn
Trung và Tiến sĩ Quách Thu Nguyệt, đã chuyển tải những thông tin
liên quan đến Hồ Quý Ly và những người bị bắt đày sang Trung Quốc;
trong đó có Nguyễn An (1381 - 1458) - người đã thiết kế và xây dựng
Thiên An Môn ở Bắc Kinh thời nhà Minh, tóm lược dưới đây:
Các bộ chính sử nước ta như Đại Việt sử ký toàn thư hay Khâm định
Việt sử thông giám cương mục đều không để cập đến sự kiện này. Gần
đây, một soạn giả Trung Quốc là ông Trần Ngọc Long trong cuốn biên
khảo nhan đề Hán văn hóa luận cương - Kiêm thuật Trung - Triều,
Trung - Nhật, Trung - Việt văn hóa giao lưu (Luận cương về văn hóa
Hán - Giao lưu văn hóa Trung Hoa - Triều Tiên, Trung Hoa - Nhật
Bản, Trung Hoa - Việt Nam) do Nhà xuất bản Đại học Bắc Kinh ấn
hành năm 1993, cho biết Nguyễn An chẳng những thiết kế kinh thành
