trí cha mẹ nuôi, sẽ là khôn ngoan để đưa ra phán quyết dựa trên chỉ một vụ
việc quấy nhiễu trẻ em trong quá khứ. Trong bộ phim Dr. Stranglove, khi
người chỉ huy trong lúc bấn loạn tinh thần đã ra lệnh cho phi đội của mình
tấn công hạt nhân vào Liên Bang Xô Viết, vị tướng trong phim trấn an
Tổng thống: “Ngài không thể kết tội cả hệ thống chỉ vì một trường hợp
được.” Cả hai ví dụ này đều liên quan đến những hệ thống tìm kiếm phạm
vi an toàn 100% và trong đó một ngoại lệ có thể hợp thức hóa một phán
quyết. Ngụy biện Khái quát hóa vội vã bao quát hầu hết những trường hợp
tổng quát khác nằm ngoài phạm vi của nó.
Một du khách khi đánh giá tình trạng dân cư ở London từ kinh nghiệm của
mình trong đám cưới hoàng gia, thì nhiều khả năng đánh giá đó cũng sẽ sai
như một người đưa ra đánh giá tương tự về Aderbeen trong ngày quyên góp
từ thiện. Quy tắc cơ bản là “đừng vội vàng đưa ra kết luận”.
Những người điều tra khảo sát ý kiến công chúng thường cố gắng rất cẩn
thận để tránh những Khái quát hóa vội vã. Một khảo sát nổi tiếng của Mỹ
đã từng sai khi dự đoán người thắng cuộc là đảng Cộng Hòa do phỏng vấn
trên điện thoại, mà không nhận ra rằng số người theo đảng Dân Chủ có điện
thoại ít hơn. Các đảng chính trị dù ở đâu đi nữa cũng không tự gây hại
thông qua việc thổi phồng sự ủng hộ của mình bằng cách đưa ra những dữ
liệu thăm dò rất hiển nhiên không mang tính không đại diện.
Kiến thức khoa học cũng giống như một trận đánh với đầy những bom mìn
Khái quát hóa vội vã. Những lý thuyết khoa học thường được đưa ra với rất
ít những ví dụ hỗ trợ đằng sau chúng. Vấn đề là khi nào chúng ta biết được
đã có đủ dẫn chứng lịch sử để một quy tắc tổng quát có thể lý giải chúng.
Ngạc nhiên thay, câu trả lời là không bao giờ biết được. Khoa học vận hành
với một khối kiến thức mà một phát hiện mới toanh nào đó có thể đột nhiên
xuất hiện, và chỉ ra rằng những lý thuyết vững chắc nhất của khối kiến thức
kia không có giá trị. Một tỷ quả táo có thể rơi trúng một tỷ cái đầu từ thời
