CẤM CUNG DIỄM SỬ - Trang 606

(15)Com pa tỷ lệ (Proportionalzirkel): một thứ thước tính thời bấy giờ, gồm
hai 'thước' có chia độ để tính toán; chúng được bắt ốc ở một đầu, xoay được
như cái com pa.
(16)Mượn ý câu 'Ngươi không nên cột mõm con bò đang đạp lúa' ( Cựu
Ước, Moses quyển 5 - 25,4).
(17)Gracia Dei (tiếng La tinh): Chúa lòng lành vô cùng.
(1) Klafter (đọc là clap-tơ): đơn vị cổ cho gỗ, bằng khoảng 3 mét khối gỗ.
(2) Ám chỉ Giordano Bruno.
(3)Ám chỉ Giordano Bruno.
(4) Nơi có ngọn tháp nghiêng nổi tiếng, tương truyền Galilei đã thí nghiệm
'luật rơi tự do' của ông tại tháp này.
(5)Dòng họ nổi tiếng ở Ý, giàu có nhờ làm ngân hàng, do tiền nhiều, thế
lực mạnh, nhiều người trong dòng họ này được làm Giáo hoàng. Đã hỗ trợ
nghệ thuật và khoa học suốt nhiều thế kỷ, với những tên tuổi như
Michelangelo, Leonardo da Vinci, Galileo Galilei...
(6)Thế kỷ 17 nước Ý vẫn còn chia làm nhiều vùng nhỏ. Mỗi đại công quốc
tuy không gọi là nước, song các đại công tước vẫn có triều đình riêng.
(1) Vết đen thỉnh thoảng xuất hiện trên bề mặt mặt trời, gây rối loạn và
nhiễu về điện.
(2) Tên một quyển sách của nhà thần học kiêm thiên văn học Johann
Fabrizius (1587-1615).