HUYỀN SỬ
SỰ TÍCH ĐÌNH THẦN TÂN AN (thị trấn Cần Thơ)
Các ngôi đình nơi làng mạc trên khắp lãnh thổ Việt Nam vốn là nơi tôn
nghiêm nhất, tiêu biểu tinh thần của giống nòi, xuyên qua nhân vật đầy đủ
đức độ đã được suy tôn làm thành hoàng. Vì các vị thần được tôn trọng là
thành hoàng một làng xã nào, vừa là bậc tiết nghĩa, treo gương hậu thế, vừa
có nhiệm vụ bảo an lê thứ trong vùng.
Tỉnh Phong Dinh có ba ngôi đình thần đáng kể, đình Tân An tại thị
trấn Cần Thơ, đình Bình Thủy thuộc xã Long Tuyền, và đình Nhơn Ái. Mỗi
năm đều có cúng tế rất long trọng trang nghiêm.
Vị thần đình Tân An, được sắc phong của vua Tự Đức vào năm thứ 29
(Bính Tý 1876) như sau : « Sắc phong bổn cảnh thành hoàng Kỷ tính đại
vương, khâm mông gia tặng Quản hậu Chánh trực, hựu thiên đôn nghinh
chi thần. »
Điều nên chú ý, năm vua Tự Đức phong sắc thần, chính là năm người
Pháp bắt đầu thiết lập tỉnh Cần Thơ. Có lẽ chư vị tiền hiền trong vùng, phần
cảm niệm oai linh các đấng anh hùng liệt sĩ của ta, phần cảm xúc thời thế
biến thiên, nước non đổi chủ, nên đã cực lực vận động xin phong sắc thần,
gọi là ghi chút cảm hoài, sau nữa cho dân chúng hướng ngưỡng vào đó mà
nuôi nấng tinh thần nhớ nước thương nòi.
Cho nên khi đã được sắc phong thần rồi, khoảng năm Canh Thìn 1880,
ngôi đình đầu tiên được thiết lập hẳn hoi tại Chợ Giữa, cách thị trấn Cần
Thơ trên ba cây số ngàn.
Lúc mới, đình cất bằng cây ván, lợp lá. Người đứng lên thượng hương
là ông Lê Hữu Văn. Vị trí ngôi đình day mặt ra mé sông Cần Thơ. Đất do
ông Nguyễn Văn Nga hiến dâng.