Vua sai Tổng đốc Hà Nội dựa vào hiệp ước Giáp Tuất, viết thư trách
nghị Rivie; sai quan Thương bạc đến trách hỏi Khâm sứ Râyna:
- Những ngày qua, tàu chiến và quân Pháp liên tiếp vào uy hiếp các
tỉnh trung châu Bắc Kỳ, tình hình không khác gì khi Gácnhê manh động.
Mong ngài lấy tư cách là đại diện nước Pháp, can ngăn Rivie và những
người cùng đi, tránh việc làm phạm ước.
Râyna biện bạch qua loa rồi đưa ra lời khuyến cáo:
- Tình hình Bắc Kỳ vượt khỏi sự quản lý của tôi. Mong các ngài bình
thản hơn để tránh gây thêm hiềm khích.
- Thưa ngài Khâm sứ, nếu ngài ở địa vị chúng tôi, ngài có bình thản
được không? - Quan Thương bạc cố giữ vẻ nhã nhặn.
Râyna dọa dẫm:
- Việc ở Hà Nội có thể không ngừng lại ở mức hiện nay... Tôi có thể
phải từ chức và rời khỏi đây.
Truyện đượ.c dịch trực tiếp tại. iREAD..
Quan Thương bạc tâu vua về thái độ của sứ Pháp. Vua thở dài: "Việc
thật là nan giải. Không đối phó sớm thì mắc mưu họ. Đối phó mà không
hiệu quả thì cũng vô ích. Ước gì có những người hào kiệt, phòng bị mà
không lộ hình tích, lâm sự mà đối phó được thì tốt biết bao!".
Tin bất an vẫn về thêm: dân chúng các tỉnh trung châu Bắc Kỳ hoang
mang. Ninh Bình tâu: tàu Pháp đến nhiều. Nam Định xin chặn sông, đắp
lũy, đặt thêm súng thần công... Hoàng Tá Viêm thấy Hà Nội náo động, xin
vua cho kéo quân từ Thái Nguyên xuống Sơn Tây chờ lệnh chống Pháp...
Vua e quân lính các nơi kéo về gần Hà Nội, sẽ có cớ để người Pháp tức
giận và hành động mạnh. Ngài sai gấp rút ra tờ chỉ cho Trương Quang Đản: