- Thưa... mở thêm căn cứ là phải có thêm quân để giữ, phải thêm vũ
khí, lương thực. Tôi e thực lực ta đang có hạn mà phải chia ra.
Nghe Giáp nói, Quang Bích chợt nhớ lời hứa giúp đỡ của Sầm Dục
Anh. Ông vừa giao cho Lãnh Doãn cùng đội vận tải lên biên giới nhận súng
đạn. Chưa rõ nhiều ít, chưa muốn cho Giáp biết. Chắc chắn khi có thêm
súng đạn, Giáp sẽ nhất trí với việc mộ thêm quân, lập thêm căn cứ địa.
Tiễn Giáp ra sân, Quang Bích nhìn theo người bạn vong niên thân tín
mà nghĩ đến những người đang đánh giặc, phò vua ở nơi xa. Có người đang
đánh giỏi, có người đã bị giặc bắt... Nam Định có Tiến sĩ Vũ Hữu Lợi
(Nghè Giao Cù), Đình nguyên Đỗ Huy Liệu, Tú tài Đàm Chí Trạch, Đề đốc
Đinh Khắc Nhưỡng (Đốc Nhưỡng), Đề đốc Nguyễn Văn Quảng (Đốc
Đen)... Bắc Giang có Tán tương Ngô Huy Quang, Đề đốc Hoàng Đình
Kinh (Cai Kinh)... Trong số nghĩa sĩ Cần Vương tử tiết sớm, có Cử nhân
Nguyễn Cao, là tấm gương mà Quang Bích tâm niệm sâu sắc. Sau chuyến
đi sứ từ Vân Nam về, Quang Bích nảy ý định đề đạt với Tôn Thất Thuyết: -
Rước vua Hàm Nghi ra thượng du Bắc Kỳ. Ông đặc cử Bố chính Nguyễn
Cao sung Tán tương quân vụ vào Tân Sở bệ kiến vua và trình với quan Phụ
chính. Ông còn cử Nguyễn Quang Hoan cùng hai viên phụ tá giỏi của quân
Cờ Đen đi bảo vệ vua. Nhưng khi đoàn đón vua còn đang trên đường từ
Thanh Hóa vào, thì vua bị Pháp truy đuổi ráo riết từ Quảng Trị ra Hà Tĩnh,
rồi trở lại miền núi Quảng Bình... Việc không thành, Nguyễn Cao trở ra
Bắc, rồi bị địch bắt. Bọn ngụy quan ghép tội "bất trung". Nguyễn Cao mắng
chúng là kẻ xu thời, rồi ông tự móc rốn, rút ruột mình cho chúng xem
"khúc nào bất trung". Để thi hành đúng bản án, chúng đem cái thân tàn hấp
hối của Cao ra chém đầu... Quang Bích khóc thương Cao, làm bài thơ, có
đoạn:
... Biết bao thanh giá ngoài khoa bảng
Còn mãi tinh thần khoảng núi sông
