- Đấy cũng là việc liên kết với những ai làm yếu kẻ thù; xin cho làm.
- Tôi sẽ cử Phúc Thọ đem thư, vòng qua Vân Nam sang Thượng Lào
gặp tướng Xiêm. Lại có thư khuyên Lang đạo Đèo Văn Trì liên kết với
quân Xiêm, đánh Pháp để giữ mười hai châu Thái.
- Thượng quan tính thế là xa rộng. Xin ngài cho làm ngay.
Xuân Soạn nói rồi trở lại việc ông đang tường trình. Ông kể mấy tin
thất bại từ nước nhà sang. Những cái tin có thể làm nản lòng, nhưng vẫn
phải nói thật, để người thống lĩnh trù tính công việc cho đúng.
Tôn Thất Thuyết lắng nghe, vẻ kiên nghị, chịu đựng. Ông hiểu sự thất
bại tan vỡ, nơi này, nơi kia là tất yếu. Có điều nhìn về toàn cục, nghĩa quân
vẫn bền bỉ chiến đấu. Họ rất cần súng đạn, ông phải tìm cho ra và gửi về,
càng nhiều càng hay. Nhưng tai ác thay, ông tìm không được nhiều.
Truyệ-n- đư-ợ-c biên tập tại iread.vn
Trần Xuân Soạn trở lại vùng biên giới. Thuyết bóc phong thư của
Nguyễn Quang Bích. Thư được chuyển qua những chặng đường dài, đã sờn
mép, quăn góc phong bì. Nước mưa hay mồ hôi thấm vào trang giấy bản.
Sợ thư lọt vào tay giặc, Quang Bích viết không nhiều. Mấy lời bộc lộ tình
thương nhớ. Vài ý về nghĩa quân đánh giặc trong nước; mong súng đạn tiếp
viện từ biên giới về... Quang Bích vẫn đinh ninh là Thuyết sẽ lập được đội
quân, có vũ khí mạnh đưa về nước đánh giặc. Thuyết còn hứa như vậy,
nhưng tình thế khó khăn, không cho ông làm được như lời hứa. Thật là đau
khổ. Nước Nam của ông cách đây đúng 100 năm, đã đánh tan hơn 20 vạn
quân Thanh xâm lược, mà bây giờ ông không lập nổi một đội quân đánh
Pháp. Ông chê trách mình không còn xứng là một viên Phụ chính, vì ở xa
vua, chẳng làm được mấy việc giúp vua cứu nước. Ông trách mình đã lúng
túng chậm chạp, không thực hành được mật kế của Quang Bích: đưa vua
