CẦN VƯƠNG, ĐÔNG DU
Bút Ngữ
www.dtv-ebook.com
Chương 12
Hoàng Tá Viêm nhận chức mới với nỗi lo lớn. Triều đình giao cho ông
điều khiển tướng sĩ ở toàn xứ Bắc Kỳ. Việc mất thành Hà Nội và bốn tỉnh
thành ở trung châu, ông không phải chịu trách nhiệm, vì lúc ấy thuộc quyền
cai quản của Nguyễn Tri Phương. Nay giặc chiếm thêm tỉnh thành nào là
lỗi ở ông. Ông bàn với Tham tán Tôn Thất Thuyết, người có những việc bất
đồng với ông, nhưng vẫn cùng ông lo toan chống giặc. Thuyết nói:
- Tin tức các nơi về chưa đủ, nhưng những điểm chủ yếu đã rõ. Sau
khi Hà Nội thất thủ, giặc thừa thắng kéo quân đánh bốn tỉnh trung châu. Ở
Hải Dương, Tổng đốc Lê Hữu Thường, Tuần phủ Đặng Xuân Bảng, Bố
chánh Nguyễn Hữu Chỉnh, Án sát Nguyễn Đại có đánh giặc nhưng yếu thế,
phải rút quân ra đóng ở các huyện Gia Lộc, Cẩm Giàng. Ở Nam Định,
Tổng đốc Nguyễn Hiên, Lãnh binh Nguyễn Văn Lợi, Thương biện Phạm
Văn Nghị có đánh giặc, nhưng bị thua phải lui ra đóng ở các huyện Phong
Doanh, Ý Yên. Đúng ngày giặc đánh thành Nam Định, quân ta từ Sơn Tây
xuống uy hiếp ngoại vi Hà Nội; giặc phải rút ngay một bộ phận về giữ. Có
điều tệ hại, ở Hưng Yên, Tuần phủ Nguyễn Đức Đạt không cho quân giao
chiến, sai nhổ cọc gỗ chặn sông để thuyền giặc đi qua. Tệ hại hơn là Tuần
phủ Nguyễn Thứ ở Ninh Bình, bị Linh mục Trần Lục mua chuộc, ra ven
thành đón chiếc xuồng máy, chở có chín tên giặc để xin hàng.
Tá Viêm xét đoán:
- Ở Ninh Bình có nhiều giáo sĩ người Pháp, người Nam, họ mua chuộc
quan lại, lung lạc binh sĩ, nên giặc không đánh mà chiếm được thành. Ở Hà
Nội, giáo sĩ ngầm tuyển mộ hàng nghìn lính ngụy.Tìm người làm quan cho