CẦN VƯƠNG, ĐÔNG DU
Bút Ngữ
www.dtv-ebook.com
Chương 18
Nhiều công việc nên cảm thấy ngày tháng qua nhanh. Đầu Giêng, Ấm
Đoan lên đây, bây giờ đã cuối Chạp. Đoan nói với Đề Kiều, rồi lên núi
Cháu thắp hương viếng mộ cha. Kiều toan cùng đi, nhưng hành doanh phải
có người ứng trực. Ông sai vệ binh đem hương hoa cùng Đoan lên núi.
Đoan thắp hương lạy trước mộ cha, rồi trò chuyện với lão Ky và người
trưởng bản. Đoan cảm ơn hai người về sự giữ gìn mộ phần chu đáo; biếu
mỗi người một thanh quế rồi tạm biệt. Lão Ky lau nước mắt hứa: - Cậu cứ
yên tâm làm việc nước. Tôi đã theo cụ gần cả đời người, nay còn sống thì
trông coi mộ cụ. Chết thì nhờ dân bản này an táng gần mộ cụ.
Hôm sau, Đoan về thăm mẹ và các em ở quê nhà. Luồn rừng lội suối,
theo lối tắt đến Hạc Trì, tìm được ông chài hồi đầu năm đã chở mình về Trà
Lý. Ông chài mến người con trai tử tế, nhận giúp ngay. Tay sào tay chèo,
Đoan cùng ông đưa con thuyền xuôi. Nếu bọn tuần phu có hỏi, ông chài
nhận Đoan là người nhà, để tránh sự rắc rối.
Thuyền đưa Đoan đến bến sông Trà. Đoan lánh vào nhà bà già ở ven
đê. Đêm mưa rét, đường vắng, Đoan lẻn về thăm mẹ. Lúc này Tri huyện và
Chánh tổng đã ghi Đoan vào sổ "Cừu gia tử đệ" (con em nhà có thù oán
Pháp). Bà cụ Hoàng thấy con về thì nửa mừng nửa lo. Trong bóng đêm
nhập nhòa, bà thấy con cao lớn hơn hẳn, nói năng ý nhị... Bà thì thào cho
Đoan nghe chuyện nhà. Một năm Đoan đi xa, tháng nào lính huyện cũng
đến hạch hỏi: - Ấm Đoan đi đâu? Bà nói: - Đoan đi ở, làm thuê nuôi thân,
tôi chẳng biết nó đi nơi nào. Bà kể lể: lý dịch trong làng bị huyện thúc ép
dò dỏm nhà ta, nhưng họ chỉ làm qua loa, không căng mũi, thẳng thừng.
Nhờ vậy mẹ cùng các em đỡ khổ. Chỉ lo bát cơm, manh áo ngày càng eo
