ông trá hình làm canh điền, tích chứa lương thực. Hàm vẫn bí mật liên lạc
với những người còn chí chống Pháp. Phan Bội Châu đến, Hàm liền mưu
bàn việc nước. Hàm đề đạt:
- Xưa nay, tính chuyện chống giặc xâm lăng, ta phải có một Hội. Như
Hội thề Lũng Nhai của Lê Lợi, Nguyễn Trãi. Hội gồm những người trung
dũng, đứng lên điều khiển mọi việc để sĩ dân hưởng ứng. Hội phải có ít
nhất là ba điều: - Thu phục được nhân tâm. - Quyên góp được tiền. - Sắm
được vũ khí...
Bội Châu lắng nghe, thấy ý kiến Hàm gần giống ý Thái Thân. Có thể
Thân đã gặp Hàm. Ông gật đầu, chờ Hàm nói tiếp:
- Lại phải thấy dân ta đang quen có vua đứng đầu cả nuớc. Nay vua
Hàm Nghi ở đâu, không biết. Vua Thành Thái thì bị Pháp kiềm chế. Vậy
cần tìm một người dòng dõi nhà vua, đưa ra đứng đầu Hội. Có thế mới quy
tụ được đông đảo mọi người, từ quan lại đến thứ dân. Người đông sức mới
mạnh. Thuyền nhiều tay chèo đi mới nhanh.
Bội Châu nhận thêm một ý mới. Đúng là đi một ngày đàng học một
sàng khôn. Ông hội nhập lời góp của Thái Thân và Nguyễn Hàm, cộng với
điều suy nghĩ của mình, thấy hướng đi rõ hơn, cách làm quy củ hơn. Ông
bàn kỹ hơn với Hàm, nhận sẽ cùng nhau thực hành.
Trở về, ông tìm hỏi, biết có người hậu duệ của Hoàng tử Cảnh là
Cường Để, đang ở Huế. Ông đến nhà Cường Để, giả xem tướng số để dò
xét tâm tư. Qua đó thấy Cường Để bất đồng với cả Chính phủ bảo hộ và
Nam triều; muốn có người giúp đỡ để mưu đại sự. Thêm những lần bàn
bạc, Bội Châu thấy Cường Để là người có chí khí, có thể thu nạp vào Hội.
Suy xét từ Cường Để, Bội Châu nghĩ trong đám quan viên đương chức
hẳn có những người phân tâm hai hướng. Vận động họ ngả về mình thì
thêm người chống Pháp hoặc biến họ thành kẻ trung dung. Ông nhờ Cường
