CÁNH TAY TRÁI CỦA SẾP - Trang 275

hướng rời công ty, ảnh hưởng đến khả năng tái tạo tăng trưởng của công ty.
Đầu tư vào công nghệ mới cũng trở nên khó khăn. Khi doanh nghiệp đang
tăng trưởng thiếu công suất và phải xây dựng nhà máy hoặc cửa hàng mới
thì rất dễ để sử dụng công nghệ mới nhất. Khi công ty đã ngừng tăng
trưởng và vượt quá công suất sản xuất thì các đề án đầu tư vào công nghệ
mới thường là không ổn vì tổng chi phí vốn và chi phí sản xuất trung bình
cho công nghệ mới được so sánh với chi phí biên tế để sản xuất trong một
nhà máy đã khấu hao hoàn toàn. Kết quả là các doanh nghiệp đang tăng
trưởng thường có lợi thế về công nghệ so với các đối thủ tăng trưởng chậm.
Nhưng lợi thế này không hẳn là xuất phát từ tầm nhìn xa trông rộng của
nhà quản lý mà là từ sự khác biệt trong tình huống giữa tăng trưởng với
không tăng trưởng.
10. Minh chứng chi tiết cho đánh giá này được cung cấp ở ghi chú 1.
11. Xem ví dụ ở Strategies for Change: Logical Incrementalism
(Homewood, IL: R.D. Irwin, 1980) của James Brian Quinn. Quinn đề xuất
rằng bước đầu tiên mà các giám đốc doanh nghiệp cần làm để xây dựng
doanh nghiệp mới là khuyến khích ý tưởng, sau đó phát triển ý tưởng hứa
hẹn nhất và bỏ qua số còn lại. Theo quan điểm này, chìa khóa đến cải cách
thành công nằm ở chỗ chọn đúng ý tưởng để phát triển – và quyết định đó
phải dựa vào các cảm nhận trực giác phức tạp, có được nhờ kinh nghiệm.
Công trình mới đây của Tom Peters (Thriving on Chaos: Handbook for a
Management Revolution [New York: Knopf/Random House, 1987])
khuyên các nhà quản lý cải cách “thất bại nhanh chóng” – để theo đuổi các
ý tưởng kinh doanh mới trên quy mô nhỏ và theo một cách thu lại được
phản hồi nhanh chóng về tính khả thi của ý tưởng. Những người ủng hộ
cách tiếp cận này khuyên các lãnh đạo công ty không nên nản chí trước thất
bại vì phải thử nhiều lần thì doanh nghiệp mới thành công mới có thể ra
đời. Những người khác viện dẫn phép loại suy với tiến hóa sinh học, trong
đó đột biến xảy ra theo những con đường có vẻ ngẫu nhiên. Giả thuyết tiến
hóa thừa nhận rằng sinh vật đột biến phát triển hay chết đi là dựa trên sự
phù hợp của nó với “môi trường lựa chọn” – các điều kiện trong đó nó phải
cạnh tranh với các sinh vật khác để có được nguồn sống cần thiết. Do đó,