NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VĂN HÓA DO
THÁI.
Trong suốt chiều dài lịch sử, tại những thời đại và địa điểm khác
nhau trên thế giới, như ở thế giới Hy Lạp trong thời kỳ cổ đại, châu
Âu trước và sau Kỷ nguyên Khai sáng (the Age of Enlightenment), ở
Al-Andalus, Bắc Phi và Trung Đông, ở Ấn Độ và Trung Quốc, ở
Hoa Kỳ và Israel đương đại, các cộng đồng Do Thái đã cho thấy sự
phát triển của các hiện tượng văn hóa rất đặc trưng Do Thái mà
không thấy ở các tôn giáo khác. Một số yếu tố ở đây đến từ Do
Thái giáo, những yếu tố khác đến từ sự tương tác giữa người Do
Thái lưu vong với những quần thể chủ nhà trong thời kỳ Diaspora,
và những yếu tố khác nữa từ những động lực xã hội và văn hóa nội
tại của chính các cộng đồng Do Thái. Hiện tượng này đã dẫn đến sự
phong phú đa dạng của các nền văn hóa Do Thái khác nhau trong
các cộng đồng của họ, trên mọi miền đất của thế giới.
Tại Vùng đất Israel, gốc rễ của văn hóa Do Thái đã phát triển từ
lâu trước khi thành lập Nhà nước Israel vào năm 1948 và phản ánh
một lịch sử đầy đủ của người Do Thái trong cộng đồng lưu vong
Diaspora, trong văn hóa của người Do Thái, ý thức hệ của Phong trào
Phục quốc Do Thái đã phát triển trong những năm cuối thế kỷ 19,
cũng như phản ánh lịch sử và truyền thống của quần thể người
Ả
rập Israel và các nhóm dân thiểu số hiện sống ở Israel, trong đó
có người Druze, Circassians, Armenia và nhiều sắc dân khác.
Với những làn sóng aliyah của người Do Thái về lại Israel trong
thế kỷ 19 và 20, nền văn hóa Do Thái hiện tại trên Vùng đất Israel
đã được bổ sung bởi các nền văn hóa và truyền thống của tất cả
các sắc dân nhập cư mới. Thủ tướng Israel đầu tiên, David Ben-
Gurion, đã khởi động một chương trình pha trộn những người nhập
