cư mới, trong những năm đầu tiên của nhà nước, đến từ châu Âu,
Bắc Phi và châu Á, trong ý tưởng của một “nồi lẩu thập cẩm” không
phân biệt giữa các cư dân Israel cũ và những người nhập cư mới, với
mục đích ban đầu là để tạo ra một nền văn hóa Hebrew phổ quát,
lành mạnh, và dựa trên đó xây dựng một quốc gia mới bền vững
trên Vùng đất Israel.
Có thể nói rằng văn hóa quốc gia của Israel (cả trước và sau khi
thành lập Nhà nước) hình thành dưới nhiều những ảnh hưởng khác
nhau đã tác động sâu sắc đến lối sống cũng như cách thể hiện
sáng tạo của các tác phẩm văn hóa và nghệ thuật. Những ảnh hưởng
đó là gì?
1. Zionism (Phong trào Phục quốc Do Thái)
Bất kỳ khảo sát nào về ảnh hưởng đối với cách sống đã và
đang được phát triển ở Israel phải bắt đầu từ Zionism. Israel hiện
đại được sinh ra từ một ý tưởng – Phong trào Phục quốc Do Thái –
mà không có nó sẽ không có xã hội Israel và Nhà nước Israel ngày
nay. Sự nhấn mạnh này là cần thiết để độc giả hiểu được ảnh
hưởng của Zionism trên đất nước này lớn lao như thế nào.
Một trong những thảo luận quan trọng nhất trong nội bộ Phong
trào Zionism trong những ngày đầu có liên quan đến câu hỏi “loại
hình văn hóa nào cần được xây dựng trên Vùng đất Israel”. Trong
giai đoạn đầu của phong trào đã có những bàn luận nghiêm túc về
mối quan hệ giữa cái cũ và cái mới, giữa tôn giáo và thế tục, giữa
phương Tây và phương Đông. Tổ chức Zionism là đấu trường mà
trong đó các cuộc thảo luận về văn hóa đã diễn ra đầy sôi động giữa
các nhóm hoạt động. Như những dòng chảy khác nhau của Zionism,
mỗi nhóm hoạt động hình thành khái niệm riêng của mình về tương
