con người luôn làm việc cần mẫn (constantly at work)." "Trung úy
Malcolm Tent, người lo chuyện “lều trại” (tent) và xe cộ ở Tiểu hành
tinh số 3." "CIA: Chữ viết tắt được nhiều người biết, chỉ Cục Tình
báoTrung ương Mỹ (Central Intelligence Agency). Đây là một trong các
phép luyện trí nhớ (chọn những chữ viết tắt phổ biến và gợi nhớ)
thường được nhiều người áp dụng." "Purgatory, theo Cơ đốc giáo, là nơi
các linh hồn bị đày đọa (có thể hiểu như địa ngục)." "Oprah Winfrey, nữ
MC nổi tiếng nhất nước Mỹ hiện nay." "1\. Tiếng Latin, trích từ một bài
thánh ca của W.A. Mozart (1756-1791): [Con hãy ngồi bên phải của ta,]
cho tới khi ta bắt được kẻ thù của con, đặt làm ghế đẩu dưới chân con."
"2\. Tác giả chú thích: 'Par Dieu! Monsieur mon amy, magis magnos
clericos non sunt magis magnos sapientes' (Rabelais, livre I, chap.
XXXIX) - nghĩa là: 'Lạy Chúa! Thưa ông bạn của tôi, những cha cố to xác
nhất đâu phải là những kẻ sáng suốt nhất.'" "3\. Kinkin: một kẻ săn bắn
trộm thường say bét nhè nào đấy (xem thêm Chương 'Bữa tiệc trong
rừng')." "4\. Rượu áp xanh hay rượu khổ ngải." "5\. Thuốc lá hít: loại để
dân ghiền hít vào mũi, thay vì hút bằng miệng, khi muốn tránh làm
phiền người chung quanh." "1\. Otto von Bismark (1815 - 1898): thủ
tướng Phổ, người đã thống nhất nước Đức." "2\. Nguyên văn: Chớ vội
bán bộ da gấu khi ta chưa hạ được gấu" "3\. Tiêu ngữ của nước Pháp kể
từ cách mạng 1789." "4\. Tạm dịch 'Alboche', từ miệt thị chỉ người
Đức." "1\. Bầy ngựa gió (cavale du vent): tác giả ví gió như ngựa." "2\.
Adonis: nhân vật đẹp trai trong thần thoại Hy Lạp" "1\. Áo các linh mục
mặc khi làm lễ." "2\. Lourdes: thành phố nhỏ ở gần rặng Pyrénées, nơi
đồn rằng Đức Bà Maria từng hiện ra nhiều lần (năm 1858). Hàng năm
rất đông người mộ đạo hành hương đến đây để cầu khỏi bệnh nan y và
xin 'nước thánh'." "3\. Fenimore Cooper (1789 - 1851), nhà văn Mỹ nổi
tiếng, tác giả quyển 'Người Mohican cuối cùng'." "4\. 'Nông thôn thức
tỉnh' và 'Đốm lửa'." "5\. Trẻ em đạo Thiên Chúa chỉ được nhận bánh
thánh trong những buổi thánh lễ sau khi đã qua được kỳ 'sát hạch' về
giáo lý lần đầu tiên." "1\. Thật ra chỉ có một sợi còn tốt, sợi kia đứt (xem
Chương 'Cọc trói hành hình')." "2\. Nhà văn Gabriel Mirabeau (1749 -
1791)" "1\. Pantheáon: Lăng các vĩ nhân Pháp." "2\. Bas de Cuir: một
nhân vật trong truyện tranh của Georges Ramaioli." "3\. Georges
Danton (1759 - 1794), một trong những lãnh tụ của cách mạng Pháp
1789." "4. Ở phương Tây, khi xong phần thô, chủ nhà và thợ xây dựng
cây nêu, liên hoan bằng đôi ba ly rượu, gọi là 'lễ xong phần thô'." "1\.
François Rabelais (1494, cũng có thể là 1483 - 1553): nhà thơ lớn nhất
của Pháp thời Phục hưng. Trừ một vài chú thích của tác giả (được ghi
rõ), mọi chú thích khác đều là của người dịch (LCC)." "2\. Ý nói thứ văn
chương bác học và mẫu mực." "3\. Celte: một tộc người cổ xưa ở Tây Âu,
từng có mặt ở Đức, Pháp, Tây Ban Nha, Anh và Ireland, sau bị những tộc
khác như German, Anglo-Saxon đẩy lùi. Một nhánh quan trọng là
Gaulois (tổ tiên dân tộc Pháp) chịu ảnh hưởng mạnh của văn hóa Latin.
Nhánh còn lại ở Ireland, Wales, Scotland và Bretagne (Pháp) vẫn giữ
được ngôn ngữ Celte cổ. Cho đến giữa thế kỷ 20, người vùng Bretagne
(cũng như người đảo Corse) vẫn bị nhà nước Pháp cấm dùng ngôn ngữ
của mình." "4\. Jean Racine (1639 - 1699): một trong những tác gia nổi
tiếng nhất của văn học cổ điển Pháp." "5\. Tôi coi đây là điều tiên quyết
(chú thích của tác giả)." "1\. Tôi rất mong ba hãng nêu trên sẽ cám ơn
tôi đã tự phát quảng cáo cho họ bằng cách mỗi hãng gửi cho tôi một hộp
thuốc ngon nhất (chú thích của tác giả)." "2\. La Joconde, hay Mona
Lisa, là bức danh họa người đàn bà với nụ cười 'bí ẩn' của Leonardo da
Vinci (1452 - 1519)." "3\. Isis: nữ thần Ai Cập thời cổ đại." "1\. Trừ