“Một loại khuôn in nổi,” Corso nói, “làm từ kim loại hay chất dẻo.”
“Chính xác. Dù kỹ thuật mô phỏng hoàn hảo đến đâu, ta cũng chẳng bao
giờ làm nổi những độ lồi lõm, những dấu vết trên giấy đặc trưng cho
phương pháp in ngày xưa dùng bản in khắc gỗ hay kim loại. Vì vậy toàn
trang phải được sao lại bằng vật liệu cho phép tạo khuôn, tức là chất dẻo
hay kim loại. Khuôn in như vậy cho hiệu quả rất giống phương pháp in
bằng khuôn chì tháo lắp thường dùng năm 1666. Ta đặt khuôn in vào máy
rồi in trang đó bằng tay, giống như người ta làm cách đây bốn thế kỷ… tất
nhiên phải dùng loại giấy thời ấy, hoặc loại được xử lý cả trước lẫn sau
bằng biện pháp già hóa nhân tạo. Thành phần cấu tạo của mực in phải
nghiên cứu thật kỹ. Trang sách được xử lý bằng hóa chất sao cho nó khớp
với những trang khác. Và thế là hành vi phạm tội đã xong.”
“Nhưng nếu trang sách gốc không còn nữa. Nếu không có bản mẫu của
hai trang thất lạc để sao chép…”
Anh em nhà Ceniza cùng cười tự tin.
“Thế thì,” Pedro nói, “công việc còn thú vị hơn.”
“Nghiên cứu và sáng tạo,” Pablo thêm vào.
“Và liều lĩnh, tất nhiên, ông Corso. Giả sử Pablo và tôi có bản Chín
cánh cửa bị thiếu trang. Một trăm sáu mươi sáu trang kia cung cấp cho ta
một danh sách đầy đủ các chữ cái và biểu tượng nhà in đã sử dụng. Ta sẽ
lấy mẫu để có một bảng chữ cái hoàn chỉnh. Rồi tái tạo bảng chữ cái trên
giấy ảnh để mang đi mang lại dễ hơn, rồi nhân bản mỗi chữ cái theo số lần
chúng xuất hiện trên trang đó. Một nghệ sĩ bằng tài hoa và cảm hứng có thể
tái tạo những chữ in bằng khuôn chì đúc, giống như thợ in ngày xưa thường
làm. Đáng tiếc là việc này quá phức tạp và tốn kém. Vậy ta sẽ dùng kỹ
thuật in hiện đại. Ta sẽ dùng một lưỡi dao cạo tách các chữ cái thành từng
chữ in rời, và Pablo, chắc tay hơn, sẽ lên khuôn cho hai trang này theo từng
dòng liên tiếp, đúng như thợ sắp chữ thế kỷ mười bảy đã làm. Từ đấy ta tạo
được một bản in thử trên giấy, loại bỏ những chỗ giao nhau hay những chỗ
không hoàn chỉnh trên các chữ cái hoặc thêm vào những lỗi tương tự như
