Nguyên nhân nào khiến cho hoạt động của HĐQT trở nên rất
quan trọng như vậy? Ở nhiều nước trên thế giới cũng như ở Việt
Nam trong giai đoạn hiện nay vốn kinh doanh của các doanh nghiệp
được huy động một phần lớn từ thu nhập thặng dư của rất đông các
cổ đông là những người lao động. Trong một số quốc gia khác như
Úc, Hoa Kỳ, Nhật Bản vốn đầu tư của các doanh nghiệp còn được
huy động từ quỹ lương hưu của hàng triệu công nhân. Đây là những
nguồn tài trợ cần được đảm bảo chắc chắn nhất vì nó liên quan
đến cuộc sống của những người lao động. Do vậy, các tổ chức đầu
tư-các doanh nghiệp cần phải đảm bảo chắc chắn rằng quỹ này
(vốn đầu tư) sẽ đem lại lợi nhuận cho các nhà đầu tư…
Như thế nào là HĐQT hiệu quả? Đây là một câu hỏi nhiều
nhà nghiên cứu quản trị đã cố gắng trả lời, tuy nhiên thực tế cho
thấy rất khác nhau và dường như không có mô hình lý tưởng mà
tùy thuộc vào điều kiện của mỗi doanh nghiệp và bối cảnh mà công
ty đó hoạt động. Tuy nhiên các quan sát trên thế giới cho thấy các
yếu tố sau sẽ tác động đến hiệu quả của HĐQT:
- Qui mô: HĐQT cồng kềnh có thể làm giảm hiệu quả họat động,
ngược lại nếu HĐQT quá nhỏ sẽ không đủ sức thực hiện tất cả các
chức năng cần thiết. Một HĐQT nhỏ gọn nhất, năng động nhất
nhưng đủ thực hiện các chức năng sẽ là mô hình mà CEO kiến nghị.
- Thành phần: ai sẽ là thành viên lý tưởng cho HĐQT? ứng cử
viên nên là bên trong hay bên ngoài công ty? Nếu bao gồm cả hai
thì tỷ lệ nên như thế nào? Ngoài việc đảm bảo thành viên HĐQT độc
lập cần có theo pháp luật về quản trị công ty của một số nước, các
khảo sát cho thấy số thành viên độc lập thông thường chiếm từ 1/3
đến 2/3 số thành viên HĐQT. Các thành viên độc lập thường là
những người có uy tín, hoặc là chuyên gia trong một lĩnh vực nào đó.
Lý tưởng nhất là đa dạng với chuyên môn khác nhau từ đó có thể
giúp CEO trên cơ sở kiến thức/kinh nghiệm của họ. Nhiều HĐQT
